Mısır’da kurulan ilk Müslüman-Türk devletidir.
Kurucusu
aslen Türk olan Tolunoğlu Ahmet’tir.
Tolunoğlu
Ahmet, 688 yılında Mısır’a vali olarak atandıktan sonra, Abbasi halifesi ile
anlaşmazlığa düştü ve emrindeki Türk askerlerine dayanarak Fustat merkez olmak
üzere bağımsızlığını ilan etti.
Yöneticileri
Türk halkı Türk olmayan Tolunoğulları devleti, Mısır’da bin yıllık Türk
egemenliğinin öncüsü oldu.
Tolunoğulları döneminde Mısır, güzel sanatlarda ve mimaride altın çağını yaşamıştır. Ulu Camii, Tolunoğlu Ahmet Camisi gibi yapıtlar bu devletin önemli mimari eserleridir.
2.İhşiditer
(Akşitler) (935-969)
Abbasiler
tarafından Mısır valiliğine getirilen Muhammed, Fustat’ı başkent yaparak 935
yılında bağımsızlığını ilan etti.
ihşid
“Sultanların sultanı” demektir. Muhammed Toğaç, öldükten sonra çıkan iç
karışıklardan yararlanan Fatımiler, 969 yılında Mısır’ı ele geçirerek ihşidler
Devleti’ne son verdiler.
Tolunoğullarının
ve ihşidlerin hükümdarları, yöneticileri ve orduları Türklerden halk ise
Araplardan oluşmaktaydı.
Bu
özellikleri Tolunoğulları ve ihşidlerin kısa sürede yıkılmalarında etkili
olmuştur.