İSTİKLÂL
HARBİ'NİN ANA HATLARI
Osmanlı
İmparatorluğunca kaydedilmiş olan Birinci Dünya Harbi, İtilâf devletleri ile
Osmanlı İmparatorluğu arasında imza edilen MONDROS Mütarekesinin 30 Ekim 1918
tarihinde yürürlüğe girmesi ile sona erdi.
Mütarekenin
imzalanmasından sonra İtilaf devletleri, mütareke hükümlerine uymaya gerek görmeden
çeşitli bahenelerle yurdun çeşitli bölgelerini işgale başladılar.
Bu işgaller
sırasında; 9-12 Kasım 1918 tarihleri arasında 73 parça harp gemisinden ibaret
İngiliz, Fransız, İtalyan ve Yunan harp gemileri ÇANAKKALE boğazından geçerek
13 Kasım 1918 günü İSTANBUL limanına demirledi.
.jpg)
Fransızlar
7 Aralık 1918'de ADANA ve MERSİN'i; İngilizler 17 Aralık 1918'de GAZİANTEP'i,
22 Ocak 1919'da KAHRAMANMARAŞ'ı, 24 Mart 1919'da URFA'yı; İtalyanlar 14 Mayıs
1919'da ANTALYA, FETHİYE, BODRUM ve KONYA'yı işgal etti; İngiliz askerleri
SAMSUN ve MERZİFON'u kontrolları altına aldı, doğuda İngilizlerin teşvik ve
yardımını gören Ermeniler başkaldırdı. GAZİANTEP, KAHRAMANMARAŞ ve URFA'yı
İngilizler sonradan Fransızların devretti.
Türk
İstiklâl Harbi, MONDROS Mütarekesinin tek taraflı ve yanlış uygulamasının son
safhasını teşkil eden, Yunanlıların 15 Mayıs 1919'da İZMİR'e çıkmaları ile
başladı.
Yurdun
birçok yerlerini işgal etmiş olan İngiliz, Fransız, İtalyan, Yunan ve Ermeni
kuvvetlerine karşı başlangıçta millî kuvvetlerle, daha sonra teşkilâtlı ordu
ile karşı konuldu; sonunda, Yunanlılar hariç, diğerleri ile yapılan
anlaşmalarla, Doğu ve Güney Cephelerinde bir dereceye kadar emniyet ve sükûnet
sağlanabildi ve Misak-ı Milli hudutlarına ulaşıldı.
Ancak, Ege
bölgesine çıkmış olan Yunanlılar ile mücadeleye, Eylül 1922'ye kadar aralıksız
olarak devam edildi.
10 Ocak
1921'de POYRA-İNÖNÜ batısı hattına kadar ilerlemiş olan Yunan Ordusu, önce, 11
Ocak 1921'de Birinci İnönü Muharebesinde; sonra, aynı bölgede yedi gün devam
eden ve 31 Mart 1921'de sona eren İkinci İnönü Muharebesinde mağlup edilerek
geri çekilmeğe mecbur edildi.
KÜTAHYA-ESKİŞEHİR
MUHAREBELERİ sonunda Türk Ordusunun SAKARYA doğusuna çekilmesinden sonra, 22
Ağustos 1921 tarihinde POLATLI-HAYMANA hattına kadar ilerlemiş olan Yunan
Ordusu, burada 22 gün (23 Ağustos-13 Eylül 1921) devam eden Sakarya Meydan
Muharebesinde, Anadolu'yu işgal amacından vazgeçmek ve AFYON-ESKİŞEHİR hattına
çekilerek burada savunmak zorunda kaldı. Nihayet, 26 Ağustos 1922'de başlayan
ve 30 Ağustosta sona eren Büyük Taarruzda kesin yenilgiye uğratıldı ve 9 Eylül
1922'de denize döküldü. Böylece, üç yıl dört ay devam eden Türk İstiklal Harbi,
Türk Ordusunun zaferi ile sona erdi.
İNTERNETTEN