Osmanlı İmparatorluğu

Osmanlı İmparatorluğu (Osmanlıca: دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه Devlet-i Aliyye-i Osmâniyye) 1299-1922 yılları arasında varlığını sürdürmüş Türk ve İslam devleti. Doğu Avrupa, Güneybatı Asya ve Kuzey Afrika'ya kadar topraklarını genişletmiş ve 16. yüzyılda dünyanın en güçlü imparatorluğu halini almıştır. Arnold Joseph Toynbee gibi bazı tarihçiler Türkiye'nin tek ardıl devlet sayılması gerektiğini savunurlar.

Osmanlı İmparatorluğu
دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه
Devlet-i Âliyye-i Osmâniyye
1299-1 Kasım 1922
Osmanlı Devlet Nişanı
BayrakArma
Slogan
دولت ابد مدت
Devlet-i Ebed-müddet
(Ebedîyen yaşayacak Devlet)
Ulusal marş
Osmanlı Devleti Marşları
1481 ve 1683 tarihleri arasında imparatorluğun genişleme haritası (AsirCezayirHicazSudanYemen hariç)
BaşkentSöğüt/Domaniç
(1302–1326)
Bursa
(1326–1365)
Edirne
(1365–1453)
Konstantiniyye
(1453–1922)
[1][2][3][ölü/kırık bağlantı]
Dil(ler)Türkçe(resmî),
FarsçaArapça
Dinİslam
YönetimMutlak Monarşi
(1299–1876)
(1878–1908)
(1918–1922)
Meşruti monarşi
(1876–1878)
(1908–1918)
Padişah1
 - 1281–1326 (ilk)Osman Gazi
 - 1444-1446,
1451-1481
Fatih Sultan Mehmed
 - 1512-1520Yavuz Sultan Selim
 - 1520-1566Kanuni Sultan Süleyman
 - 1918–22 (son)Mehmed Vahdettin
Sadrazam
 - 1320–31 (ilk)Alaeddin Paşa
 - 1920–22 (son)Ahmed Tevfik Paşa
Tarihi
 - Kuruluş1299
 - Fetret Devri1402–1413
 - Lâle Devri1718–1730
 - Saltanatın kaldırılması1 Kasım 1922
Yüzölçümü
 - 1683[4]19.902.000 km2
 - 1914[5]1.800.000 km2
Nüfus
 - 1683[4]16.000.000 
     Yoğunluk0.8 /km2
 - 1914[5]23.800.000 
     Yoğunluk13.2 /km2
Para birimiAkçekuruşlira,sultani
Öncelleri
Ardılları
Anadolu Selçuklu Devleti
Doğu Roma İmparatorluğu
Trabzon Rum İmparatorluğu
Mora Despotluğu
Epir Despotluğu
Adalar Dükalığı
Anadolu Beylikleri
İkinci Bulgar Devleti
Sırp Despotluğu
Memlûk Sultanlığı
Macaristan Krallığı
Cezayir ve Tunus
Türkiye Cumhuriyeti
Yunanistan Krallığı
Mısır Sultanlığı
Bosna-Hersek
Sırbistan Krallığı
Arnavutluk Geçici Hükümeti
Romanya Krallığı
Bulgaristan Krallığı
Kıbrıs
Irak Mandası
Filistin Mandası
Fransız Cezayiri
Fransız Tunusu
Fransız Suriyesi
İtalyan Kuzey Afrikası
Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi
Osmanlı topraklarında yer alan günümüz devletleri

1 Padişah unvanı 1421'den itibaren kullanılmaya başlanmıştır.

Devletin kurucusu ve Osmanlı Hanedanının atası olan Osman Gazi, Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır. Devlet, Bilecik ilinin Söğüt ilçesinde kurulmuştur. Osmanlı Devleti'nin bağımsız bir devlet olarak tarih sahnesine çıkması yaygın kabule göre 1299 yılında olmuştur. Ancak Prof. Dr. Halil İnalcık ve bazı diğer akademisyenler, Osmanlı Devleti'nin 1299'da Söğüt'te değil 1302'de Yalova'da Bizans'a karşı yaptığı Koyunhisar Muharebesi sonrasında devlet niteliğini kazandığını iddia ederler. İstanbul ile sınırlı bir şehir devletine dönüşmüş olan Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu'nu yıkmış, bazı tarihçilere göre bu Yeni Çağ'ı başlatan olay olmuştur. Osmanlı İmparatorluğu gücünün doruğunda olduğu 16. ve 17. yüzyıllarda üç kıtaya yayılmış ve Güneydoğu Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika'nın büyük bölümünü egemenliği altında tutmuştur. Ülkenin sınırları batıda Cebelitarık Boğazı ve 1553'te Fas kıyıları'na, doğuda Hazar Denizi ve Basra Körfezi'ne, kuzeyde Avusturya, Macaristan ve Ukrayna'nın bir bölümüne ve güneyde Sudan, Eritre, Somali ve Yemen'e uzanmaktaydı. Osmanlı İmparatorluğu 29 eyaletten ve özerlik tanınmış olan Boğdan, Erdel ve Eflak prensliklerinden oluşmaktaydı. Devlet zaman zaman denizaşırı topraklarda da söz sahibi olmuştur. Atlantik Okyanusu'ndaki kısa süreli toprak kazanımları Lanzarote (1585), Madeira (1617), Vestmannaeyjar (1627) ve Lundy (1655) bu duruma örnek olarak gösterilebilir.

Devlet altı yüzyıl boyunca Doğu dünyası ile Batı dünyası arasında bir köprü işlevi görmüştür. Hâkimiyeti altında bulunan topraklarda yaşayan halklar zaman zaman, toplu ya da yerel ayaklanmalar ile Osmanlı iktidarına karşı çıkmışlardır. Genel olarak din, dil ve ırk ayrımından uzak durduğu için yüzyıllarca birçok devleti ve milleti hakimiyeti altında tutmayı başarmıştır. Osmanlı İmparatorluğu, eski Türk örf ve adetlerinin ve İslam kültürünün yükümlülüklerinin doğrultusunda bir yönetim şekli belirlemiştir. Osmanlı İmparatorluğu'nun siyasi yapısında ve hukuk kurallarının oluşumunda İslam dininin belirleyici bir rol oynaması, Osmanlı İmparatorluğu'nun "islam devleti", dolayısıyla bir "din devleti" olarak nitelenmesine neden olmuştur.


Osmanlı İmparatorluğu dönemi bazı tarih uzmanlarınca[19][kaynak belirtilmeli] Osmanlı Hanedanı'nın ve saray erkanının, Rum kadınlarla ve diğer Slav Hristiyan halklardan (Sırplar, Bulgarlar, Arnavutlar vb. gibi) kadınlarla evlilik yapması, iskan politikası sebebiyle devşirilen Hıristiyan çocukların Türk-İslam örf ve gelenekleri ile yetiştirilip yeniçeri ordusuna ve devlet kurumlarına alınmasıyla beraber, Türk tarihinin Roma-Doğu Roma tarihi ile kaynaştığı dönem olarak görülür.

vikipedia
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…