Kısaca Türk Tarihi 1

TÜRKLERİN ANA YURDU VE GÖÇLER ;

Türklerin en eski vatanları Orta Asya’dır. Göçlerin nedenleri; Aşırı kuraklık, şiddetli kışlar, has-talıklar , çatışma ve savaşlar.

ASYA HUN DEVLETİ ;

İlk hükümdarı Teoman’dır. Hunlar Teoman ve oğlu Mete zamanında çok güçlendiler ve geniş bir alana yayıldılar. Çinliler Hun akınlarını engelleyebilmek için Çin seddini yaptılar. Mete Çinlileri vergiye bağladı. M.Ö 1. yüzyıl sonlarında Hunlar ikiye ayrıldı ve Çin egemenliğine geçtiler.

Kavimler göçü ve sonuçları;

Hun devletinin yıkılmasından sonra bazı kuvvetli Hun boyları Hazar denizinin kuzeyinden batıya doğru göç ettiler. Balamir komutasındaki Hunlar önlerine çıkan kavimleri egemenlikleri altına aldılar. 375 lerde başlamış ve 500 lere kadar devam etmiştir.

Sonuçları;

- Roma imparatorluğunun çöküşü hızlandı. 395 de ikiye ayrıldı 476 batı roma imparatorluğu yıkıldı.

- Avrupa’nın etnik çehresi değişti

- Avrupa da bir karışıklık dönemi yaşandı.

- Cermenler Avrupa’ya yerleşti.

AVRUPA HUNLARI ;

Attila zamanında en güçlü dönemlerini yaşadılar. Orta Avrupa'ya egemen oldular.
Attila'nın ölümünden sonra dağıldılar.

GÖKTÜRKLER ;

Hun devletinin parçalanmasından sonra Türkler Avarlar'ın egemenliğine geçmişti.
Bumin kağan Avarlara karşı ayaklanarak (552) Göktürk Kağanlığını kurdu.
Göktürkler yazıyı ilk kullanan ve adına ilk defa Türk diyen kavimdir.

Bumin kağanın ölümünden sonra Göktürkler ikiye bölündüler ve iyice zayıfladılar.
681 de Kutluk Kağan Göktürkleri yeniden bir araya getirerek 2.Göktürk devletini kurdu. Bu kağanlığın en parlak dönemi Bilge kağan , Kültigin ve Vezir Tonyukuk dönemindedir. 745 de yıkıldı ve yerine Uygur Kağanlığı kuruldu. Göktürklerden günümüze kalmış en önemli eser Orhun kitabeleridir.

UYGURLAR ;

Önceleri Orhun nehri boylarında yaşamışlardır. Daha sonraları Moğol ve Kırgız saldırıları sonucu Doğu Türkistan’a yerleşmişlerdir. Uygurlar Karluk ve Bismillarla birleşerek Göktürk devletini yıkmışlardır. Yerleşik hayata geçen ilk Türklerdir. Mani dinin etkisinde kaldılar ve savaşçılık yeteneklerini kaybettiler( mani dini et yemeyi yasaklıyordu). 840 ta Kırgızlar tarafından yıkıldılar.

DİĞER TÜRK DEVLETLERİ;

1) KIRGIZLAR ; 840 ta Uygur devletini yıkarak Ötügene yerleştiler.

2) SİBİRLER ; Çeşitli boyların baskısı sonucu göç ederek Kuzey Kafkasya’ya yerleşmişlerdir.

3) AKHUNLAR ; Asya Hun devleti dağıldıktan sonra güneye inen Hun koludur.

4) AVARLAR ; Balkanlara yerleşmişlerdir. Doğu Avrupa’nın etnik yapısını değiştirmişlerdir.

5) HAZARLAR ; Museviliği benimsemişlerdir. Daha sonraları Hıristiyanlık ve Müslümanlıkta yayılmıştır.

6) BULGARLAR ; Bulgarlar Hun boyları ile karışan Ogur adında bir Türk boyundan gelmektedirler.

7) TÜRGİŞLER ; Yerleşik hayata geçmişlerdir.

KARLUKLAR ; Müslüman ilk Türk Topluluklarıdır.

9) MACARLAR ; Hıristiyanlaşmışlardır. Slavların arasına girerek onların birleşmelerini engellemişlerdir. Balkan topluluklarının Cermenleş-mekten kurtarmışlardır.

10) UZLAR (OĞUZLAR); En büyük Türk boylarındandırlar. Selçuklu ve Osmanlı devletlerini kurmuşlardır.

İSLAM TARİHİ ;

Hz Muhammed’in Hayatı ;

Miladi takvime göre 571 yılının 17 nisanında Mekke de dünyaya gelmiştir. 8
Haziran 632 da hayata gözlerini kapadı.

İslamiyet’in doğuşu ;

40 Yaşında Peygamber , 43 Yaşında Resul oldu. Kendisine inanan ilk Müslümanlar ;


Karısı Hatice , Hz Ebubekir , Zeyd , amcasının oğlu Hz Ali , Hz Osman.

Hicret ; Hz Muhammed’in 20 eylül 622 de medineye göç etmesi.

HZ MUHAMMEDİN SAVAŞLARI VE SEFERLERİ ;

BEDİR SAVAŞI (624) ;

Müslümanların Mekkelilerle yaptığı ilk savaş. İslamın tanınmasında önemli rol oynamıştır.

UHUD SAVAŞI (625) ;

Ebusüfyan komutasında 3000 kişilik bir ordu ile saldırdı.

HENDEK SAVAŞI (627) ;

HUDEYBİYE BARIŞI ( 628) ;

HAYBER SEFERLERİ (629) ;

MEKKENİN ALINMASI (630) ;

DÖRT HALİFE DEVRİ ;

1) Hz Ebubekir Devri (632-634)

2) Hz Ömer Devri ( 634 – 644 )

3) Hz Osman Devri ( 644 -655 )

4) Hz Ali Devri ( 656 -661 )

İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ ;

KARAHANLILAR (932 – 1212 ) ; Türklerin göçebelikten yerleşik hayata başlamaları döneminde ortaya çıkmış ilk Türk devletidir. İlk kez Türk –İslam sentezini uygulayan devlettir.

GAZNELİLER (963 – 1183) ; Kurucusu Alp Tekin.

BÜYÜK SELÇUKLU İMPARATORLUĞU (1037 – 1157)

Kurucuları Türklerin büyük kolu olan Oğuzlardır. Kurucusu Selçuk bey. Selçuk beyin ölümünden birlik bozuldu ve parçalandılar. Selçukluların bir bölümü Selçuk beyin oğlu Aslan beye , bir bölümü de torunları olan Tuğrul ve Çağrı beye bağlandılar. Tuğrul bey Nişabur kentinde büyük mücadeleler göstererek adına hutbe okuttu ve böylece Büyük Selçuklu Devletinin temellerini atmış oldu. (1037)


DANDANAKAN SAVAŞI (1040) ; Gazneliler ile Selçuklular arasında olmuştur.Türk tarihinde bir dönüm noktasıdır. Türkmenler tarih sahnesine bu savaştan sonra çıkmışlardır. Gaznelilerin yenilgisiyle sonuçlanmıştır.

MALAZGİRT SAVAŞI (1071) ; Bizans imparatorluğu ile Selçuklu imparatorluğu arasında Van gölünün batısındaki Malazgirt yakınlarında gerçekleşmiştir.
Selçuklu komutanı Alpaslan’dır.

MELİKŞAH DÖNEMİ (1072 – 1092) ; Alparslan’ın ölümünden sonra yerine oğlu Melik şah geçmiştir. Bu dönemde Selçuklu devleti zayıflamıştır.

HAÇLI SEFERLERİ ; 11. ve 12. Yüzyıllarda Batılı Hıristiyanlar tarafından Kutsal yerleri Müslümanlardan almak için yapılmış olan büyük seferlere Haçlı seferleri denir.

Haçlı seferlerinin sonuçları ;

Papanın ve kilisenin otoritesi sarsıldı. Müslümanlarla Hıristiyanlar birbirlerini daha yakından tanıma fırsatı buldular.

Avrupalılar Akdeniz de bir varlık olarak ortaya çıktılar.
Doğu ile batı arasındaki ticaret gelişti.
Derebeylerin güçleri azaldı
Bazı Akdeniz limanları gelişti
Pusula ve barut Avrupa’ya götürüldü.
Avrupalılar Arap rakamlarını kullanmaya başladılar.
Türklerin Avrupa’ya ilerleyişleri gecikti.
ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ (1077 – 1308);

Türkler Malazgirt savaşından sonra Anadolu'ya yerleşmek için göçlere başladılar.


ANADOLUDA KURULAN İLK TÜRK BEYLİKLERİ ;

SALTUKLAR ; Erzurum ve dolaylarında Ali Bin Ebulkasım tarafından kuruldu (1071 – 1201)

MENGÜCEKLER ; Mengücek Gazi’nin kurduğu bu beylik Erzincan ve çevresine yerleşmiştir. (1071 – 1252)

DANİŞMENTLİLER ; Melik Ahmet Danişment Gazi tarafından Sivas, Tokat ve Kayseri yörelerinde kurulmuştur.

ARTUKLULAR ; Artuk bey tarafından Mardin , Diyarbakır ve Harput dolaylarında kurulmuştur.(1101 – 1409)