2-) Umur Bey
3-) Karamürsel Bey
4-) Kemal Reis
5-) Barbaros Hayrettin Paşa
1081 yılı Türk Deniz Kuvvetlerinin
kuruluş yılı olarak kabul edilmektedir. Çünkü Çaka Bey bu tarihte 50 parçalık
ilk Türk Donanmasını oluşturmuştur. Türkleri denizcilikle tanıştıran ilk ve en
önemi öncülerden birisi Çaka Beydir. 1078 yılında Bizans Devleti'ne esir
düşmüştür. İstanbul'daki esaret hayatı boyunca deniz ve denizciliğe tutku
derecesine bağlanmaya başlamıştır. Bizans İmparatoru'nun 1081 yılındaki
değişimi sırasında çıkan karışıklıktan faydalanarak kaçmayı başarmıştır.
Daha sonra beyliğinin askerleriyle
bir araya gelerek İzmir'i ele geçirmiş ve sınırlarını genişletmeye başlamıştır.
Çaka Bey yine o dönemde o dönemde modern sayılabilecek bir tersane
yaptırmıştır. Bu tersanede kürekli ve yelkenli gemilerden oluşan 50 parçalık
ilk Türk Donanmasını 1081 yılında oluşturmuştur. Emir Çaka Bey , bu gemilerle
Ege Denizine açılmış Urla , Çeşme ve Foça'yı ele geçirmiştir. İşte bu ilk Türk
Donanması 1089 yılında Midilli,1090 yılında Sakız adasını fethederek Denizcilik
Dünyasına sert ve hızlı bir giriş yapmıştır.
Çaka Bey'in Türk Donanması 19 Mayıs
1090 tarihinde Karaburun ve Sakız Adası arasındaki Koyun Adaları civarında
Bizans Donanması ile karşılaşmıştır. Koyun Adaları Savaşı olarak da geçen bu
ilk deniz savaşımızda Bizans ağır kayıplar vererek geri çekilmişlerdir. Çaka
Beyi'in 1095 yılında vefatıyla , hızlı şekilde yükselen Türk Denizciliğimiz
ağır darbe almış ve gelişim hızı yavaşlamıştır.
Anadolu Selçuklu Devleti'nin Moğol
baskısına dayanamayarak , 1380 yılında dağılmasından sonra Batı Anadolu
Bölgesi'nde bir takım uç beylikleri kurulmuştu. Bu uç beylikleri Karesioğulları
, Saruhanoğulları, Aydınoğulları, Menteşeoğulları ve Candaroğulları gelişim
hızını kaybeden Türk Denizcilik Tarihine yeni bir ivme ve heyecan kazandırmıştır.
Aydın civarında 1308 yılında
kurulan Aydınoğulları Beyliği özellikle Umur Bey zamanında büyük atılım
gerçekleştirmiştir. 1095 yılında Çaka Bey'in ölümü üzerine iki buçuk yüz yıl
süren Türk Denizciliği sessizliği Umur Bey ile sona ermiştir. Babası Aydınoğlu
Mehmet Bey'in 1334 yılında vefatı üzerine Beyliğin başına geçen Umur Bey ,
1334-1348 yılları arasında Ege'de Bizanslılar ve Cenevizlilere karşı büyük
başarılar elde etmiştir.
Rodos'tan Çanakkale Boğazı'na
kadar , Mora ve Rumeli kıyıları da dahil olmak üzere bu bölgeye Türk
hakimiyetini sağlamıştır. Haçlı Ordularına karşı son derece atak ve baskın
saldırıları düzenleyen Umur Bey , 1348 yılında çetin deniz muharebelerinin
birinde şehit düşmüştür.
Karamürsel'in 1323 yılında fethi
ile Marmara Denizi'ne ulaşan Osmanlı Beyliği , 1324 yılında Batı komşusu
Karesioğuları Beyliğinden yardım maksadıyla Mürsel Bey komutasında gönderilen
24 gemiden oluşan kuvvet sayesinde denizlerle tanışmış ve güçlü bir Deniz
Kuvvetine gidecek uzun yoldaki ilk kararlı adımları atmıştır.
Mürsel Bey denizcilik bilgisi ,
kahramanlığı ve denizcilik çalışmalarında gösterdiği üstün başarılar nedeniyle
Osmanlı Beyliği içerisinde herkes tarafından tanınmıştır. Cesareti,gözü
karalığı ve atılganlığı sebebiyle kendisine ''Kara Ünvanı'' verilmiştir.
Osmanlı Devleti Doğu Marmara'da hakimiyet sağlayınca deniz gücünün artırılması
çalışmaları hız kazanmıştır. 1327 yılında ilk Osmanlı Tersanesi kurulmuş ,
burada ilk Osmanlı Savaş Gemileri üretilmiştir. Donanma komutanına da Derya
Beyi ünvanı verilmiştir. Kara Mürsel Bey'de Osmanlı Devletinin İlk Kaptan-ı
Deryası olarak tarihe geçmiş ve adını Türk Denizcilik Tarihine yazdırmıştır.
Ölümünden sonra ise ismini verdiği şimdiki Karamürsel İlçesinde ebedi
istirahatine çekilmiştir.
Kahraman Türk denizcisi Piri
Reis'in amcası olan Kemal Reis'in Doğum Tarihi tam olarak bilinmemekle birlikte
1440'lı yıllar olduğu sanılmaktadır. Gençliğinde korsanlık yapmıştır. Daha
sonraki yıllarda Gelibolu'da Osmanlı Donanmasına deniz piyadesi(Azap Askeri)
olarak girmiştir. Azap reisi olmuştur. 2.Bayezid döneminde yaşayan bu Türk
Denizcisi düşmanlarından korkmaması ve Akdeniz muharebelerinde başarılı
sonuçlar almasıyla herkes tarafından tanınmıştır. Hayatı için söylenmiş
destanlaşan hikayeler bulunsa da kesin bilgilere ulaşmak günümüz için hayli
güçtür.
Piri Reis'in de amcası olan bu
kahraman Türk denizcisi , babasının da denizci olmasından dolayı denizciliğe
merak sarmış ve bu işe gönlünü vermiştir. Kısa sürede tüm Avrupa'daki
denizciler arasında da tanınan Kemal Reis , İspanya ve Afrika sahilleriyle
Septe Boğazı ve Balear Adalarının çevresinde Hristiyan korsanlara karşı büyük
başarılar elde etmiştir. Avrupa sahillerine de çeşitli akınlar düzenlemiştir.
1494'de 2. Bayezid onu Osmanlı donanmasına almıştır. Donanmaya yaptığı tadilat
ve ıslahat çalışmalarıyla Türk denizciliğinin gelişmesinde büyük katkıları
olmuştur. O dönemde çok büyük sayılabilecek Venedik gemisi tarzında ''Göke''
adı verilen yelkenli ve kürekli üç güverteli gemi 1495 yılında inşa edilmiştir.
1499 yılında başlayan savaşlarda Modon,Koron,Navarin ve İnebahtı gibi
mevkilerin alınmasında Kemal Reis'in büyük katkıları olmuştur. Venedik
Donanmasına yardım eden Fransız Donanmasını da ağır hezimetlere
uğratmıştır. Büyük ''Türk
Donanma Kaptanları'' çağını Kemal Reis açmıştır.1511 yılında Rodos Adası
şövalyelerine karşı düzenlediği sefer sırasında çıkan fırtına sonucunda
gemisinin batmasıyla hayatını kaybetmiştir. Kemal Reis'in ölümü Türk
Denizcileri arasında büyük üzüntü yaratmıştır. Osmanlı Donanmasına getirdiği en
önemli yenilik uzun menzilli topları da ilk defa o kullanmıştır.
Gerçek adı Hızır Reis'tir. Osmanlı
Devleti'nin Kaptan-ı Derya'sı olan Barbaros Hayrettin Akdeniz sularının en
başarılı komutanlarından birisidir. Türk Denizcilik tarihi açısından büyük önem
arz etmektedir. Midilli adasında doğduğu düşünülmektedir. 1467 yılında dünyaya
gelmiştir. Çocukluğu abileriyle geçen Barbaros onlarla birlikte çeşitli
korsanlıklara, akınlara ve savaşlara katılmıştır.Batılılar havuç rengine çalan
kırmızı sakallarından dolayı Oruç Reise verdikleri ''Barbarossa'' adını Hızır
Reis için de kullanmışlardır.
Hayrettin İsmini ise Yavuz Sultan
Selim vermiştir. Abisi Oruç Reis'i Rodos Şövalyelerinin elinden kurtarması ve
abisiyle Cezayir Krallığını kurmasıyla tüm gözleri üzerine çekmiştir. Abisi
sinsice şehit edildikten sonra Cezayir Krallı koltuğuna geçmiştir. Burada
İspanyollara karşı zaferler elde etmiştir. Akdeniz'de büyük zaferler kazanan
Barbaros'un namını Kanuni Sultan da duymuş ve ona''İspanya'ya sefer
muradımdır,Bir yarar adamını yerine koyup gelsin'' çağrısını aldıktan sonra
İstanbul'a gitmiştir.
Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle
1533 yılında kendisine Kaptan-ı Derya ünvanı verilmiştir. 12 yıl boyunca üstün
hizmetler ve seferler düzenlemiş , bir çok zafere adını yazdırmıştır.
Tunus,Pulya,Korfu,Venedik,Adalar ve Akdeniz'e seferler düzenlemiştir. Barbaros'un en büyük savaşı Andre Doria
komutasındaki Avrupalı ve Venediklilerden oluşan donanmayla 27 Eylül 1538
yılında yapılan Preveze Deniz Savaşıdır. Bu savaşta 600 Venedik donanmasına
karşı 120 gemiyle karşılarına çıkmış ve Avrupanın en çok güvendiği denizci
Andre Doria'yı mağlup etmiştir.
Akdeniz'in Türk gölü haline
gelmesinde Osmanlı Devletine büyük yararlılıklar sağlamıştır. Barbaros
Hayrettin Paşa 1546'da İstanbul'da hayatını kaybetmiştir. Türbesi İstanbul
Beşiktaş'tadır. Ünlü Türk Denizcisi Barbaros Hayrettin Paşa Turgut Reis, Salih
Reis,Piri Reis, Murat Reis,Seydi Ali Reis ve Kılıç Ali Reis gibi denizcileri
yetiştirmiştir.
Okuduğunuz İçin Teşekkür Ederim Bir
Sonraki Yazımıza Kadar Esen kalın.