Türkler Islık Çalan Oklarını neden kullandılar?

Çavuş oku tarihte Türkler tarafından bulunmuş ve kullanılmış bir ok çeşididir. Çavuş oku öldürme amaçlı değildir. Temreni* özel olarak üretilmiştir. Temren üzerinde delikler açılmıştır.Ok fırlatıldığında ise delikten hızla geçen hava tiz bir ses çıkarır.

          Bu ses ile düşmanın moralini bozmak ve cesaretini kırmak amaçlanmıştır.Bu nedenle çavuş okuna ''ıslık çalan ok '' , ''ıslıklı ok'' veya ''vızlayan ok'' da denilmiştir. Bu oktan çıkan ses hem askerlere ne tarafa yükleneceklerini anlatır hem de düşmanın moralini bozmak için kullanılmıştır. Aynı anda aynı yöne doğru en az 1000 askerin bu ıslık çalan oku attığı düşünüldüğünde , ortaya çıkan sesin düşman üzerinde ağır psikolojik baskı yarattığı ortadadır. 
          
Okun Mucidi Mete Han
Çinlilerin aktardığı rivayetlere göre çavuş okunun mucidi bizzat Mete Han'dır*. İlk kullanımı ise M.Ö 209'da Mete Hanın ilk düzenli  Türk Ordusunu kurmasıyla olmuştur. Bu ordu tamamen atlıydı.Kendi ordusunu eğitmeye başlayan Mete Han ,savaşta kullanılmak üzere ıslıklı bir ok yapıp bu oku nereye atarsa askerlerinden de o oku takip etmelerini istemiştir.           Mete bu okun kullanılmasını askerlerine öğretirken hepsinin dikkatini toplamasını ve ıslık çalan okun gittiği yöne ok attırarak eğitmiştir. Uzun eğitimler sonucunda ise askerler artık birer robot haline gelmiştir. Bu şekilde  Mete Han önce en sevdiği ata , ardından ise karısına doğru ıslık çalan oku atmış. Bu okun gittiği yöne ok atmayan askerlerini ise cezalandırmıştır. Bu şekilde kendisine bağlı ve disiplinli bir ordu yetiştirdi.                                          


Mete Han'ın Zafere Götüren Özellikleri 

Bu bize her ne kadar atını ya da eşini öldürmesi gibi gözükse de birlik ve beraberlik için , bağımsızlık ve özgürlük için emre kesin itaat etmeyi ifade etmektedir. Mete'nin eğitimde uyguladığı yöntem olan ''emre itaat , anında karar vermek ve gösterilen hedefi vurmak'' gibi bugünde geçerli ilkeler ve kurallar geçerliliğini korumaktadır.
          
Böylece Mete , bütün enerjisini amacına adamış inançlı , kararlı , sadık disiplinli ve demir iradeli bir birlik  meydana getirmiştir. İşte Türk komutanlarını tarihin her devrinde başarılı kılan ve zafere götüren bu özelliktir. Bu özelliği ile Mete kendinden sonra gelen Türk komutanlarına örnek olmuştur.

                                  
              Okun Mete Han ve sonrasında Kullanımı

         Baideng Muharebesinde* Çinlileri kıstıran Hun ordusunda bu oklardan yüzlercesinin bulunduğu düşünülmektedir. Osmanlı ordusunda ise Çavuş Oku daha çok talimat vermek amacıyla kullanılmıştır. Ok ancak kıdemli komutanlara tahsis edilmiş ve bu askerlerde okun sesini kullanarak askerleri yönlendirmiştir. Bu oku Timur ve Cengiz Handa kullanmıştır. Osmanlı ordusunda da kullanılan bu oka ''çavuş oku'' ya da ''kılavuz oku'' da denilmiştir. Türk orduları işaret fişeği görevi gören bu ok ile bozkır da düşmanlarını bozguna uğratmada etkili olmuştur.
         
Atalarımızın ne kadar kabiliyetli ve akıllı kişiler olduklarını bu oklardan anlaşılmaktadır. Hem savaşta hem sanatta hemde us'ta ne kadar üstün olduğumuz tarihi kanıtlarla kendisini bize göstermektedir. 


Ek Bilgiler:

*Temren: Okun veya Kargının ucundaki özel delikli parçadır. Demir,kemik ve bakır gibi parçalardan yapılmıştır.
*Mete Han: Yabgu Mo-tun ya da Tanhu Moutun , daha da bilinen adıyla Me-te Han , Türk Tarihinin en önemli yöneticilerinin başında gelmektedir. M.Ö 209-174 yılları arasında Hun Devletini yöneten Tanhu Mo-tun , bu süre zarfında devleti , dönemin en önemli gücü haline getirmiş , kendinden sonra hüküm sürecek Hun Türklerine muazzam devlet yapısını miras olarak bırakmıştır. 35 senelik Hanlığı döneminde ezeeli düşmanları Çinlileri hakimiyet altına almış , doğu ve batıda Hun Türklerini birleştirerek günümüzdeki Hazar Denizi ve Doğu Türkistan arasındaki coğrafyaya hükmetmiştir.
*Baideng Muharebesi: M.Ö 200 yılında , Hunlarla Çinliler arasındaki en ünlü çarpışmalarından biridir. Araziyi iyi kullanan ve Kaçar gibi yaparak (Turan Taktiği) beklenmedik şekilde saldıran Mete'nin ordusu Çinlileri bozguna uğrattı. Çin İmparatoru ve kalan askerleri bir kaleye sığındılar. İmparator'un barış teklifini Mete kabul etti. Mete amacına ulaşmıştı Çin'e korku salmış ve kendisine vergiye bağlamıştı.

Okuduğunuz İçin Teşekkür Ederim. Bir sonraki Yazımıza Kadar Esen Kalın.


Yararlandığım kaynaklar;
--Bahaeddin Ögel Türk Mitolojisi 1. Cilt 4.Baskı Sf:8 Hunlar ,Gumilev.Bölüm 5 Islık Çalan Oklar
--Hunlar, Gumilev. Bölüm 5 :Islık Çalan Oklar
http://www.turkcebilgi.com/%C3%A7avu%C5%9F_oku
http://www.delinetciler.org/nedir/83603-cavus-oku-nedir-atessiz-silahlar.html
http://unalyildiz.blogspot.com.tr/2015/07/turklerin-de-kullandg-cavus-oku-nedir.html
http://www.tariheyolculuk.org/2013/03/mete-ve-islk-calan-oklar.html
http://www.milletgazetesi.gr/view.php?id=227