Yüce
Hakan Tomris Hatun, Hz. İsa’nın doğumundan önce, Altı yüzüncü Yılda Türklerin
(Peçeneklerin) hükümdarı idi. (Dünyanın ilk kadın
hükümdarıdır.) Bu sıralarda İran’da da Ahamenid sülalesi hakim bulunuyordu. Bu sülale zamanında İran orduları birkaç defa Doğuya doğru saldırarak Türklerle savaşmışlardı.
hükümdarıdır.) Bu sıralarda İran’da da Ahamenid sülalesi hakim bulunuyordu. Bu sülale zamanında İran orduları birkaç defa Doğuya doğru saldırarak Türklerle savaşmışlardı.
Tomris’in
hükümdarlığı zamanında. İranlıların basında Kirus adında bir hükümdar
bulunuyordu. Bu hükümdar önceleri Saka Türkleri ile çarpışarak onları yenmiş ve
Batı Türklerinin güney kısımlarını ele geçirmişti.
Bu
savaşlardan on yıl kadar sonra Kirus, Peçeneklere de saldırdı. Harbin sebebi,
Kirus’un Tomris’le evlenmek istemesi ve Peçeneklerin kadın başbuğunun bu isteği
reddetmesi idi. Tabii bu sebep, o çağlardaki usullere göre çok önemli idi.
Çünkü, Tomris, İran hükümdarı ile evlendiği takdirde, hükümdarı bulunduğu
ülkeler de, Kirus’un eline ve dolayısıyla İranlılara geçmiş olacaktı. Teklifi,
Türklerin kadın hakanı tarafından geri çevrilince, esasen kan dökücü bir insan
olan Kirus, çılgına döndü ve kendisiyle evlenmeği kabul etmeyen bu kadın
hükümdarın cezasını vermeğe karar verdi. Kirus önce, Tomris’in oğlunun emri
altındaki Türk öncü kuvvetiyle karşılaştı ve onları bozguna uğrattı. Tomris’in
oğlu düşmana yenilmenin verdiği yasla kendini öldürdü.
Bu
savaşı kazanan ve gözleri dönmüş olan Kirus, Türk Hakanı Tomris hatunun da
üzerine yürüdü. Türklerle, İranlıları bir kere daha karşı karşıya getiren bu
savaş, pek kanlı oldu. Önce her iki taraf birbirlerine ok atmaya başladılar. Bu
oklaşmalar öyle şiddetli oldu ki, iki taraftan yaralanmayan hemen hiç kimse
kalmadı. Böylece gayet kanlı bir başlangıçtan sonra, ordular mızrak ve
kılıçlarla göğüs göğüse geldiler.
Türklerin
kadın başbuğu ile İranlıların erkek hükümdarının idare ettiği bu müthiş savaşın
sonu çabuk geldi. Her vuruşmada olduğu gibi, bunda da zafer kartalı,
kahramanlık, askerlik kabiliyeti ve zekada üstün olan tarafın oldu. Savaşı
Türkler kazanmıştı.
Yüce
Türk Hakanı Tomris Hatun hem milletinin ve yurdunun mukaddes sevgisiyle ve hem
de savaşta yenildiği için hayatına kıymış olan sevgili oğlunun, gönlüne saldığı
büyük acı ile dövüşmüştü ve başardığı bu kahramanca dövüşle, İran ordusunun
büyük kısmını cansız olarak yere sermiş olmakla beraber, Ahamenid sülalesinin
azgın hükümdarı Kirus’u da telef etmişti.
Kirus
hayatında çok kan akıtmış bir hükümdardı. Bunun için, kahraman Türk kadını
Tomris, bu kan akıtıcı adama, dünyaya ibret teşkil edecek bir muamelede bulundu
ve Kirus’un kafasını kan dolu bir fıçıya atarak “hayatında kan içmeğe
doymamıştın, şimdi, doya, doya iç!” dedi. Bu hadise yüz yıllarca dünya
milletlerinin dillerinde söylendi durdu ve bugüne kadar ulaştı.
İşte
Tomris hakkında tarihin verdiği mevsuk (kaynak) bilgiler bundan ibarettir. Geri
kalan birçok hususlar efsanelerle karışmaktadır.
Bu
zaferin kazanılması büyük bir hadisedir. Çünkü Tomris, o sırada sadece
Türklerin bir kısmının, yani yalnız Peçeneklerin hükümdarı bulunuyordu ve
kumanda ettiği kuvvetler, bu bakımdan mahduttu. Diğer taraftan Ahamenid
hükümdarı ise, bütün İran’ın hükümdarı idi ve ordusu nispet kabul etmeyecek
kadar büyüktü. Üstelik bu hükümdar bir erkek ve karşısındaki ise bir kadındı.
Fakat bu kadın sadece bir kadın değil, bir Türk kadını idi ve bu kadın,
kendisiyle izdivaç ederek, milletinin ve vatanının hürriyetine istiklaline
kasteden kan dökücü bir adama karşı yılmadan dövüşmüştü.
Kahraman
Tomris, mazimizin göklerini süsleyen şanlı bir yıldızdır. Bu şanlı kadın, bütün
Türk kadınlarına örnektir.
MÖ
539 yılında Kirus Babil’i zapt etmek ve büyük bir törenle şehre girmek
suretiyle Babil Devleti’ni krallığına katmıştır. Kirus ömrünün son yıllarını
İran’ın kuzeydoğusunda oturan bozkır kavimleri ve en çok Sakalarla savaşmakla
geçirmiş ve aşağı Oxus bölgesinde MÖ 529 yılında ölmüştür. Burada Kirus’un
ölümüne neden olan savaşta Pers ordusu ağır bir yenilgiye uğratılmıştır. Savaş
dar bir boğazda yapılmış Saka ordusuna komuta eden Tomris (Sakaların bayan
lideri) ve askerleri büyük başarı kazanmışlardır. Bu savaşta “turan taktiği” ya
da “kurt oyunu” adı verilen bozkır savaş taktiği ustaca uygulanmıştır.
Prof.
Dr. İlhami Durmuş
———————-
DÜZENLEYEN:
YILMAZ KARAHAN