.
Bilindiği
gibi Türklerin Anayurdu Orta Asya’dır. Tarihi kaynaklardan da anlaşılacağı
üzere Türkler bu bölgeden her yöne sürekli
olarak göç vermiştir. Ne yazık ki Türkler yeryüzünde asimile olmaya en müsait millettir. Bu nedenle pek çok yerde asimile olup kaybolmuşlardır. Tarih boyunca varlık gösteren medeniyetlere baktığımızda, yazılı belgelerini incelediğimizde bir çoğunun Türk kökenli olduğunu görebiliriz. Asimile olmadan benliğini sürdürebilenler İslamiyet’i kabul etmiş olan Türklerle Hristiyan Dinine mensup tek topluluk olan Gagavuz (Gök Oğuz) Türkleridir.
olarak göç vermiştir. Ne yazık ki Türkler yeryüzünde asimile olmaya en müsait millettir. Bu nedenle pek çok yerde asimile olup kaybolmuşlardır. Tarih boyunca varlık gösteren medeniyetlere baktığımızda, yazılı belgelerini incelediğimizde bir çoğunun Türk kökenli olduğunu görebiliriz. Asimile olmadan benliğini sürdürebilenler İslamiyet’i kabul etmiş olan Türklerle Hristiyan Dinine mensup tek topluluk olan Gagavuz (Gök Oğuz) Türkleridir.
Orta
Asya’dan Anadolu’ya Türk göçü Milattan binlerce yıl öncesinden başlayıp devam
edegelmiştir. Bu göçler İslamiyet’in kabulünden sonraki yıllarda da devam
etmiştir. Birinci bin yılın sonlarında Anadolu’nun büyük kısmı artık tamamıyla
Türk’tür.
Büyük
Selçuklu İmparatorluğu döneminde büyük hükümdar Sultan Alparslan komutasında
yapılan Malazgirt Savaşı’yla Orta Asya ve Anadolu bütünlüğü kesintisiz
sağlanarak bölgenin tapusu tescil edilmiştir.
Bazı tarihi
kaynaklar göstermektedir ki Türklerin Anadolu, Kafkasya, Kırım ve Balkanlardaki
varlığı milattan önceki bin yıllara kadar uzanmaktadır. Bölgede en etkin diller
Türkçe’nin dışında İranik Diller ve Arapçadır. Bölgede Arapçanın, İslamiyet’in
kabulünden sonra etkinliğini arttırdığı kuşkusuzdur. Bin yıl boyunca Türkçe
Orta Asya’dan Anadolu’nun en batısına kadar kesintisiz bir dil olmuştur.
Peki,
günümüzdeki Kuzey ve Güney Azerbaycan ile Anadolu’daki Türk yerleşim bölgelerinin
arasındaki etnik kesinti nasıl açıklanabilir?
Bu soruyu
yanıtlayabilmemiz için biraz gerilere gitmemiz gerekmektedir.
Tarihçi
Alexander Adam Türklerin bölgeye gelişinden sonra ilk olarak MS. 844 yılında
Doğu Anadolu Bölgesindeki toprakların “Turcomania-Turcomanie” olarak
adlandırıldığını belirtmektedir. Bu bölgenin sınırları tarihsel süreçte
değişkenlikler göstermiştir. Merkezi olarak Erzurum, Van, Diyarbakır çevreleri
ile batı kısımlarıdır.
Ünlü seyyah
Marco Polo bu ülke batı sınırlarının Konya ve Sivas’a kadar uzandığını
kaydetmiştir. Batı kaynaklarında sınırlar Irak-ı Arap, Suriye, Sivas,
Karadeniz, Gürcistan (Ermenistan değil. Ermeniler bu bölgeye 1830 yıllarından
sonra Ruslar tarafından başka yerlerden getirilerek yerleştirilmiş ve SUNİ BİR
ERMENİSTAN oluşturulmuştur)’la çevrilidir. Bu alan Karakoyunlu Devleti’nin
sınırlarıyla örtüşmektedir. Karakoyunlu Devleti ise bir Türkmen devletidir.
Kesin olan
şudur ki; MS. 844 yılından itibaren tüm batılı kaynaklarda ve haritalarda bölge
Turcomania olarak adlandırılmaktadır. Burada nasıl ki Yunanlılardan,
Ermenilerden bahsedilmiyorsa İranik dil karışımlı başka bir halktan da
bahsedilmemektedir.
Bu bölgeye
İbranicede ‘Tugarmah’, Ermenicede ‘Turgum’ ve Gürcücede ‘Targamos’
denilmektedir. Bu isim milattan önceki antik çağlarda, dini metinlerde vs pek
çok kaynakta bile geçmektedir. Tugarmah Nuh AS’ın oğlu olan Yafes’in büyük
oğlu, Rifat ile Aşkinaz’ın kardeşleri, Türklerin de atasıdır.
Bu Türk
ülkesi Turcomania’nın gizemli kaybı nasıl olmuştur?
Bunun için
gene tarihe gidelim. Safevi- Osmanlı devletleri dönemi..! Bölgede Alevi
Türkmenler yaşamaktadır. Osmanlı Devleti Irak’taki Sünni mezhepli Kürtleri
Alevi Türkmenlerin yerine bölgeye getirerek yerleştirmiş, demografik yapıyı
Kürtlerin lehine çevirmiştir. Bölgedeki bazı Türkmen aşiretleri Kürtleşmiş,
bazıları da Anadolu içlerine ve Azerbaycan’a göç etmişlerdir. Hatta bunlardan
bazıları İran’ın Kum Bölgesi’ne gitmiştir. İran'ın bu kesiminde şu anda 3
milyon civarında Kaşkay Türk’ü yaşamaktadır.
Osmanlı
zamanında devlet politikası olarak uygulanan bu asimile ve zorunlu göç
nedeniyle Türkmen yerleşimleri arasında toprak bütünlüğü kalmamış dağınık
yerleşimler oluşmuştur. Türkiye’nin içlerinde de Alevi Türkmenler dağınık
olarak yaşamaktadırlar.
Sonuç;
Turcomania maalesef Anadolu Türklüğü ile Azerbaycan ve Orta Asya arasındaki
‘Kayıp Zincir Halkası’dır.
Suat Zobu
[ /kalin ]
Kaynakça :
(1)
.
http://www.gunaz.tv/?id=4&vmode=1&sID=2814&lang=2 Mahboub AMRAHY
(2) تاریخ ایران از اسلام تا سلاجقه، از سلسله تحقیقات ایرانشناسی دانشگاه کمبریج، نشر امیرکبیر،۱۳۶۳، تهران، صفحه ۵۲۹
(3)
http://global.britannica.com/EBchecked/topic/35305/Armenian-language
(4)
http://global.britannica.com/EBchecked/topic/533602/Seljuq
(6) افس در نزدیکی ازمیر در دوره ی امپراتوری روم بزرگترین شهر هلنی آسیا و پایتخت ایالت آسیایی بوده و جمعیت آن به 200 هزار نفر می رسیده است.
(7)
http://books.google.co.uk/books?id
(8)
The Travels of Marco Polo/Book
1/Chapter 2
Concerning the Province of Turcomania
In Turcomania there are three classes
of people. First, there are the Turcomans; these are worshippers of Mahommet, a
rude people with an uncouth language of their own.[1] They dwell among
mountains and downs where they find good pasture, for their occupation is
cattle-keeping. Excellent horses, known as Turquans, are reared in their
country, and also very valuable mules. The other two classes are the Armenians
and the Greeks, who live mixt with the former in the towns and villages,
occupying themselves with trade and handicrafts. They weave the finest and
handsomest carpets in the world, and also a great quantity of fine and rich
silks of cramoisy and other colours, and plenty of other stuffs. Their chief
cities are CONIA, SAVAST [where the glorious Messer Saint Blaise suffered
martyrdom], and CASARIA, besides many other towns and bishops' sees, of which
we shall not speak at present, for it would be too long a matter. These people
are subject to the Tartar of the Levant as their Suzerain.[2] We will now leave
this province, and speak of the Greater Armenia.
In Turcomania Marco perhaps embraces
a great part of Asia Minor, but he especially means the territory of the
decaying Seljukian monarchy, usually then called by Asiatics Rum, as the
Ottoman Empire is now, and the capital of which was Iconium, KUNIYAH, the Conia
of the text, and Coyne of Joinville. Ibn Batuta calls the whole country Turkey
(Al-Turkiyah), and the people Turkman; exactly likewise does Ricold (Thurchia
and Thurchimanni)
(9)
http://global.britannica.com/EBchecked/topic/311863/Kara-Koyunlu
Gülağ Öz. İslamiyet’ Türkler ve
Alevilik. s. 188, 1999 Ankara
(19)
http://www.gunaz.tv/?id=4&vmode=1&sID=2803&lang