Numan
Çelebi Cihan (1885-1918), ünlü Kırım Tatar siyaset adamı, Kırım Halk
Cumhuriyeti'nin
Cumhurbaşkanı, I. Kırım Tatar Milli Kurultayı'nın Başkanı, Kırım Müftüsü ve Kırım Müslümanları İcra Komitesi'nin Başkanı ve şair. Yazmış olduğu "Ant Etkenmen" şiiri Kırım Tatar halkının milli marşı oldu. Numan Çelebi Cihan, 23 Şubat 1918'de Akyar'da bolşevikler tarafından öldürüldü.
Cumhurbaşkanı, I. Kırım Tatar Milli Kurultayı'nın Başkanı, Kırım Müftüsü ve Kırım Müslümanları İcra Komitesi'nin Başkanı ve şair. Yazmış olduğu "Ant Etkenmen" şiiri Kırım Tatar halkının milli marşı oldu. Numan Çelebi Cihan, 23 Şubat 1918'de Akyar'da bolşevikler tarafından öldürüldü.
Kırım
Türkleri, bir yandan Rus hakimiyetinden kurtulmak, siyasi ve kültürel haklarını
kazanmak, vatanlarında hür yaşamak amacıyla yeraltı mücadelesi başlatırken
diğer yandan da İstanbul da yaşayan Kırımlı öğrenciler "Kırım Talebe
Cemiyeti" ve onun gizli "Vatan" teşkilatını kurmuşlardır. Bu
teşkilatın başında bulunan Numan Çelebi Cihan ve diğer Kırımlı aydınlar,
Rusya'daki iç durumu ve halkın ihtiyacını göz önüne alarak 1912 de "Milli
Fırka" adı altında siyasi bir parti olarak teşkilatlanmışlar ve Rus
Çarlığı 1917 Bolşevik ihtilali ile parçalanınca Bahçesaray da 13 Aralık 1917 de
toplanan Kırım Türkleri Milli Kurultayı, Kırım'ın bağımsızlığını ilan etmiştir.
Bu kurultayda kırım müftüsü Numan Çelebi Cihan, Devlet Başkanı seçilmiş, milli
hükümetin kabinesi de oluşturulmuştur. Fakat maalesef Kırım Cumhuriyetinin ömrü
uzun olmamış,1918 yılında Rus orduları Kırım'ı istila ederek katliamlara, yağma
ve şiddet hareketlerine girişmişler ve buna bağlı olarak da Kırım'da Devlet
Başkanı Numan Çelebi Cihan tutuklanmış, büyük işkencelere tabi tutulduktan
sonra kurşuna dizilerek cesedi Karadeniz'e atılmıştır.
ANT
ETKENMEN
Ant
etkenmen milletimniñ yarasını sarmağa
Nasıl olsun
eki qardaş birbirini körmesin?
Onlar içün
ökünmesem, muğaymasam, yaşasam
Közlerimden
aqqan yaşlar derya-deniz qan bolsun.
Ant
etkenmen şu qaranğı yurtqa şavle sepmege,
Nasıl
bolsun bu zavallı qardaşlarım iñlesin?
Bunu körüp
buvsanmasam muğaymasam, yanmasam
Yuregimde
qara qanlar qaynamasın, qurusun.
Ant
etkenmen, söz bergenmen millet içün ölmege
Bilip,
körüp, milletimniñ köz yaşını silmege.
Bilmey
körmey, biñ yaşasam, qurultaylı han bolsam,
Kene bir
kun mezarcılar kelir meni kömmege.
Numan
Çelebi Cihan
internetten
internetten