Teoman Yabgu'nun Kuzey Asya'da Büyük Türk Hakanlığını kurduğu yıldan, Milattan önce 220 yılından, 854 yıl geçmişti. Milat’ın 634. yılında Büyük Türk Hakanlığı, mühim bir kriz devresine girmişti. Bu çağda, Büyük Türk Hakanlığının başında Göktürk hanedanı bulunuyordu. Türklerin en büyük ve an'anevi düşmanı, Çin İmparatorluğu idi.
Göktürk hanedanından gelen 10. Büyük
Türk Hakanı Çuluk Kağan Çinliler, bir Çin prensesi olan eşi İçing Hatun eliyle
zehirletmişlerdi. 621 de zehirlenerek ölen Çuluk Kağan'ın yerine kardeşi Kara
Kağan geçti ve İçing Hatun'la, yani dul yengesiyle evlendi. Kara Kağan, zayıf
bir şahsiyetti. Çinli eşinin entrikalarıyla büsbütün yanlış hareketler yapmaya
başladı. Üst üste gelen soğuklar ve kıtlık yılları da Türk illerinde büyük
zararlar meydana getirdi. Bu durumdan faydalanan Çinliler, kuzeye, Türk
ülkelerine büyük bir ordu gönderdiler. Kara Kağan yenildi. 100.000 Türkle
beraber Çinlilere esir oldu. 4 yıl Çin'de yaşadı Kederinden öldü.
Çinliler, Kara Kağan'ın yerine Doğu
Göktürk prenslerinden Sirba Kağan'ı Türk imparatoru ilan ettiler. Sirba Kağan,
bir kukladan ibaretti. Hayatı 9 yüzyıla yaklaşan Türk devletinin, Çin'e tabi
olduğunu kabul etmek mecburiyetinde kaldı. Yüzyıllarca Çin'in ve bütün Asya'nın
efendisi olan Türkler, bu utandırıcı boyunduruktan silkinmek için fırsat gözlüyor,
kendilerine bir lider arıyorlardı. Bu lider, ortaya çıkmakta gecikmedi. Bu
kahraman, Çuluk Kağan'ın küçük oğlu, İçing Hatun'un üvey oğlu ve Kara Kağan'ın
yeğeni, genç bir Türk imparatorluk prensiydi. Adı Kür Şad'dı.
40 kişilik bir ihtilal komitesi
kuruldu ve Kür Şad'ı, çeşitli meziyetlerinden ötürü komitenin başbuğu seçti.
Çinliler'i Türk yurdundan kovmak ve Çin'de esir yaşayan Türkleri kurtarmayı
amaç edinen bu ihtilal komitesi başarı kazanırsa, Kür Şad hakan olmayacak ve
siyasetten çekilecekti. Zira ihtilal tamamen milli bir gaye ile yapıldığından, hiçbir
Türk'ün gönlüne şüphe düşmemesi lazımdı. Kür Şad'ın imparator olmak gayesiyle
başa geçtiği söylenmemeliydi. Nitekim önce komite üyelerinden birkaçı, Kür
Şad'm müstakbel hakan olarak ilan edilmesini teklif etmiş, fakat bu teklif, Kür
Şad tarafından kesinlikle reddedilmişti. Bunun üzerine, ihtilal başarıya
ulaşırsa, Kür Şad'ın ağabeyinin oğlu, yani yeğeninin hakan yapılması
kararlaştırıldı.
Bu sıralarda Çin'de 18. imparatorluk
hanedanı olan Tanglar'dan 2. imparator Li Şih-min hüküm sürüyordu. Li Şih-min
40 yaşında ve 13 yıldan beri tahtta idi. Çin, 50 milyon nüfusuyla dünyanın en
kalabalık devletiydi. Kuzey Çin'de boyunduruk altında yaşayan yüz binlerce
Türk, her an yok edilmek tehlikesiyle karşı karşıyaydı.
Türk ihtilal komitesinin planı şöyleydi:
İmparator Li Şih-min esir edilecek,
Türk illerine kaçırılacak, sonra Çin sarayında esir bulunan Türk ileri
gelenleri ve Çin boyunduruğundaki Türk topraklan ile değiştirilecekti. İhtilal
başarıya ulaşır ulaşmaz, yani Çin İmparatoru ele geçirilir geçirilmez, bütün
Türkler ayaklanacaklar, rastladıkları Çinliyi öldürüp istiklal kazanacaklardı.
Çin İmparatoru'nun her gece kılık
değiştirerek başkenti Çangan şehrinde dolaştığı, Türkler tarafından haber
alınmıştı. Bir sokak baskınıyla İmparator'un esir edilmesi, oldukça kolaydı.
Ancak bu işin yapılması kararlaştırılan gece, aksi bir tesadüfle, büyük bir
fırtına patlak verdi. İmparator sarayından çıkmadı. Kür Şad, gecikilirse
ihtilalin duyulacağından ve Türklerin kılıçtan geçirilmesinden korktu. Akıl
almaz bir cesaretle, imparatorluk sarayını basıp İmparator'u silah kuvvetiyle
ele geçirmek kararını verdi. Arkadaşlarının, Çinliler'le kıyas kabul etmez
derecede iyi silah kullanmalarına güveniyordu.
Gerçekten o gece 40 Türk asilzadesi,
Çin imparatorluk sarayını bastı. Pek kanlı bir vuruşma oldu. Yüzlerce Çinli
muhafız, 40 Türkün keskin nişancılığı ve vuruş mahareti karşısında can verdi.
Türk okları ve kılıçları, yıldırımlar gibi yağıyor ve değdiği yerden sütunlar
halinde kan boşanıyordu. Ancak Çin İmparatoru'nun hassa kuvvetleri, yerden
mantar bitercesine çoğalıyor, bir ölü muhafızın yerini on kişi alıyordu. Öyle
bir an geldi ki, Kür Şad, İmparator'un ele geçirilmesine imkân olmadığını
anladı. Sarayı terk etmek emrini verdi. Ancak yaya olarak kaçmaya kalkışmak
delilikti. Mutlaka binecek at bulmak icap ediyordu.
Sarayı basan Türkler, sokaklarda göze
çarpmamak için atsız gelmişlerdi. Tek yol, sarayın has ahırını basıp at ele
geçirmekti. Öyle yapıldı. İmparatorun has ahırına giren Kür Şad ve 39 arkadaşı,
seyisleri öldürdüler. Buldukları atlara atladılar. Bütün muhafız duvarlarını
parçalayarak saraydan çıkıp gittiler. Şehir surlarının bir kapısını zorlayıp
Çin başkentinden de çıktılar. Ancak arkalarından bütün bir Çin ordusu
geliyordu. Vey ırmağı kıyısına gelince gördüler ki ırmak taşmış geçit vermez
hale gelmiş, üzerindeki köprü yıkılmış. Irmağa varan Kür Şad ve 39 yoldaşı,
suyu geçemediler. Önlerinde azgın sularıyla Vey nehri arkalarında Çinliler. Amansız
takip, korkunç bir vuruşma halini aldı. Birkaç yüz Çin askeri, Türk oklarıyla
vurulup düştü. Fakat 40 Türk’te artık değil dövüşecek, yay çekip kılıç
savuracak takat kalmamıştı. Göz yaşartıcı, pek haşmetli bir kahramanlık sahnesi
içinde, güneşin ışınları karanlığın perdesini yırtmaya başladığı anlarda Kür
Şad ve 39 arkadaşı, canlarını mümkün olduğu kadar pahalıya satmak için, son
gayretlerini harcadılar.
Her dakika bir Türk, Vey ırmağının san
topraklar üzerine seriliyordu. Bir an için çevresine bakmak fırsatı bulan ve
vücudunda düşman silahı değmemiş yer kalmayan Kür Şad, kendisinden başka kılıç
sallayan kimse göremedi. Arkadaşlarının hepsi ölmüştü. Son kılıcını savurdu.
Şanlı atalarını, Teoman'ı, Oğuz Han'ı, Bumin ve İstemi Kağanlar'ı hatırına
getirdi. Gözlerini yumdu ve…
Kür Şad’ın cenazesini asla
bulamadılar.
İhtilal başarılamadı diye Çin
boyunduruğundaki Türkler sinmedi. Bütün Türk illerinde, hiçbir kuvvet
tarafından karşı konulmasına imkân olmayan bir özgürlük yeli esti. 639 yılının
karanlık ve fırtınalı bir gecesinde 40 Türkün hayalden dahi geçirilemeyen baskını,
Çinlileri kalplerinin derinliklerine kadar titretti. Türkler, Kür-Şad’ın
kardeşleri ve yeğenleri, pek şanlı Göktürk hanedanından yeni başbuğlar buldular.
İstiklal ülküsü, yeniden taşarak, bütün Çini basmak, yine Asya’nın efendisi
olmak derecesinde coştu.
YILMAZ ÖZTUNA: TÜRK TARİHİNDEN
YAPRAKLAR
#Altaic #Siberian #Turcology #archaeology #Mongolia #Heritage #Türkistan #Güneysibirya #arkeoloji #Culture #History#dancers #powwow #nativeamerican#NativeAmericanHeritageMonth #NativeAmericanHeritage #nativepride
#indigenouswomen #powwowdancer #MMIW #nativeamericanwoman #powwowlongbeach #nativeamericanart #nativeamericanculture #nativehistory #language #native #powwow #dancers #nativeamericanpride #indigenous #nativeamericanculture #NativeAmericans #native #nativelover #nativeculture #nativehistory #NativeTribe #worldathelticschamps #nativeplants #navajo
#eskisehirtarımfuarı #eskisehirtarimfuari2024 #tarimfuari #tuyaptarimfuarlari #tarim #tarimmakineleri #traktör #tohum #gübre #hayvancılıkn#arkhedergisi #arkhedergi #arkeolojdergisi #arkeoloji #arkeolog #arkeolojikkazı #izmir #kemalpaşa #ulucakhöyük #neolitik #kadın #tarih #kültür #sanat #sanattarihi #müze #tanrıça #inanç #ritüel #archaeology #archaeologist #archaelogy #archaeological #history #arthistory #neolithic #terracotta #art #museum #rituel#kesfet #kesfetteyiz #kesfetteyim #öneçıkar #benionecikar #beniöneçıkart #komik #komikvideolar #komikpaylasimlar #komedi #komedifilmi #komedihanesi #mizah #mizahtürkiye #mizahsayfası #vinetürkiye #vineturkiye #munnar #kerlatourism #munnarkerla #shortsreels #shortsviral #shortsfeed #kerlatrustarea #2024trends #2024viralvideo #viralreelsfbpage
#kerala
#munnar
#munnartourism #munnarkerla
#keralatourism
#keralagodsowncountry #best
#photo
#picture
#photoshop
#pictureoftheday
#picturechallenge
#bestphotoschallenge
#photochallenge2024Today
#bestphotochallengeToday
#BestPhotographyChallenge
#picoftheday
#pictureperfect
#photography
#photobooth
#PhotoEditingChallenge
#bestoftheday
#photographerlife
#photographers
#photographychallengeraphychalle
#KorumazsakKaybederiz
#SuBiterseHerkesSusar
#taseliplatosumilliparkolsun
#ardıçlartoroslarınsigortasıdır
#yeşilvatan
#alarageyikdağımilliparkı
#torosdağları #alara
#Gündoğmuş #Akseki #İbradı #Manavgat #Alanya #Gazipaşa
#Taşkent #Bozkır #Hadim #Beyşehir #Seydişehir #Ermenek #Karaman #Tarsus
#Erdemli #Mut #Silifke #Gülnar #Anamur #Bozyazı #Aydıncık
@yorum yapanlar @takipçi _ @sıkı hayranlar . @herkes +++.
@beğenme .. @öne çıkan .. ++ @keşfet #keşfet #keşfetteyiz #türkiye #gündem
#haber #SONDAKİKA #magazin #emekli #zam #ekonomi #sağlık #reels #viral #post
#fyp ..++> ID£LIR4z½W#hattuşa #hattuşaş #hattuša #hattusha #hattusha☀️🔥🦌
#hattusha☀️🔥🍇🦌 #hethiter #hethitisch
#hetiter #hetiti👑 #hetitê
#unescoworldheritage #unescoworldheritagesite #unescoheritage
#unescoheritagesite #türkei🇹🇷 #turkey🇹🇷Takip
et beğen paylaşım इंडियन
पुलिस #ipsmem #MPNews
#komedi #fan #motivasyon #dpppolis #itbp #Agniveer #reels #new #ordu #tending
#reels #reelsviral #MP #facebook #study #book #rrb #tending #şarkı#dio #kürt
#türk #müslüman #tarih #islam #türkiye #agnostik #diamond
# Moğolistan
#Göktürk #Köktürk #mayhanuul #kurgan #Turul #Turkic #Türk
#Altaic #Siberian #Turcology #archaeology #Mongolia #Heritage #Türkistan
#Güneysibirya #arkeoloji #Culture #History
Ziyaretiniz için teşekkürler..