***Özet Videosu Yazının Sonundadır***
Anıttepe'nin eski adı Rasattepe'ydi. Bu adı almasında burada bulunan Meteoroloji İstasyonlarının varlığı etkili olmuştur. Yerel halk ise buraya '' Beştepeler'' diyordu. Çünkü Burada Frigler'den kalma tümülüsler bulunuyordu.
Anıtkabir ; Ulu Önderimiz , Büyük Kurtarıcımız Mustafa Kemal Atatürk'ün 10 Kasım 1938 yılında vefat ettikten 15 yıl sonra 10 Kasım 1953'ten itibaren ebedi istirahatgahıdır. Sadece Ankaralıların yada Türkiye'nin değil Tüm Dünya Türklerinin kalbinin attığı yer olan Anıtkabir'in yapımı tam 9 yıl sürmüştür ve toplamda ağırlığı takribi 150.000 tondur.
Anıtkabir heykellerinden süslemelerine , kulelerinden kabartmalarına , ağaçlarından taşına kadar her 1 metrekaresi ayrı bir özel anlam taşımaktadır..
Bizler, hepimizin göz bebeği olan Anıtkabir'in ilgimizi çeken ve sizin de ilginizi çekeceğini düşündüğümüz az bilinen özelliklerini sıralayacağız.
1-) Anıtkabir nereye inşa edilecekti?
İnşaat yerinin seçimi için Ankara'da birbirinden farklı yerler komisyon tarafından değerlendirilmeye alınmıştı. Ama Trabzon Milletvekili Mithat Aydın Rasattepe(Anıttepe)'yi çok beğendi ve komisyona teklif sundu.
Bu teklifin kabul edilmesinde Balıkesir Milletvekili Süreyya Özgeevren'in''Rasattepe'nin bunlardan başka bir özelliği daha vardır ki, hayali genişçe olan her kişiyi derin bir şekilde ilgilendirir sanırım. Rasattepe, bugünkü ve yarınki Ankara'nın genel görünüşüne göre, bir ucu Dikmen'de öteki ucu Etlik'te olan bir hilal (yarım ay)'in tam ortasında, bir yıldız gibidir. Ankara hilalin gövdesidir. Anıtkabir'in burada yapılması kabul edilirse, şöyle bir durum ortaya çıkacaktır. Türkiye'nin başkenti olan Ankara şehri, kollarını açmış Atatürk'ü kucaklamış olacaktır. Atatürk'ü böylece bayrağımızdaki yarım ayın yıldızının ortasına yatırmış olacağız. Atatürk, bayrağımızla sembolik olarak birleşmiş olacaktır." sözlerini söyledi.Ardından söz alan Mersin milletvekili Emin İnankur söz alarak bir anısını anlattı. Emin İnankur Atatürk'ün çok sevdiği bir öğretmendi.Bazen şehri beraber gezerlerdi. Atatürk ile bir gün Rasattepe'ye çıktıklarında Atatürk dönmüş ve '' Ne güzel bir anıt yeri'' diyerek adeta Anıtkabir'in yapılacağı yeri hissetmişti.
İşte bu sebeplerden ötürü Anıtkabir Rasattepe yani bugünkü adıyla Anıttepe'ye inşa edilecekti.
2-) Rasattepe'de Tümüslüsler ve Frig Mezarları
Anıtkabir'in buraya yapılmasına karar verildikten sonra yapılan arkeolojik çalışmalarda Frig mezarlarından çıkan tarihi değerler , tarihi eserler Anadolu Medeniyetleri Müzesi'ne gönderilmiştir. Halen orada sergilenmeye devam etmektedir.
3-) Anıtkabir İçin Proje Yarışması
Anıtkabir için 2.Dünya Savaşının en çetin geçen zamanlarında açılan projeye Almanya , İngiltere , Avusturya , Fransa , İsviçre gibi ülkelerden toplam 49 projekatıldı. Ancak en çok beğenilen 3 proje arasında olan Prof. Emin Onat ve Doç. Orhan Arda'nın ''25'' numaralı projesi kabul edildi.
4-) Anıtkabir'de Kuleler ve Özellikleri
Anıtkabir'in içinde , simetri özelliği gözetilerek yerleştirilmiş on adet kule bulunmaktadır.Bu kulelere Türk Milletinin ve Türkiye Cumhuriyetinin oluşumunda büyük tesirleri olan yüce kavramları temsil eden kavramlar verilmiştir.
Bu kavramlardan hareketle kulelere Hürriyet Kulesi, İstiklal Kulesi, Mehmetçik Kulesi, Zafer kulesi, Müdafaa-i Hukuk Kulesi, Cumhuriyet Kulesi ,Barış Kulesi, 23 Nisan Kulesi, Misak-ı Milli Kulesi ve İnkılap kulesi adları verilmiştir.
Piramit biçiminde çatılarla örtülü olan kulelerin çatılarında eski Türk çadırında görülen tunç mızrak ucu, kapı ve pencerelerin üzerinde ise eski Türk geometrik motiflerle bezenmiş renkli mozaikler bulunmaktadır. Ayrıca kulelerin iç duvarlarında , o kulenin ismiyle ilgili bir kompozisyon ve Atatürk'ün sözleri vardır.
5-) Barış Parkının Önemi nedir?
Barış parkı , Atatürk'ün '' Yurtta sulh , Cihanda sulh'' sözünden hareketle 24 farklı ülkeden getirilen ağaçlarla oluşturulmuştur. Anıtkabir'de bulunan yaklaşık 45,500 ağaç zengin bir flora oluşturmuştur.
Buradaki ağaçların çoğunun boyu kısadır ve bilinçli olarak yerleştirilmiştir. Bunun sebebi ise
Anıtkabir'in Ankara'nın her yerinden görülebilmesi içindir. Uzun boylu ağaçların Anıtkabir'in görüş açısını kapatmamalıydı.
6-) Aslanlı Yol ve Bilinmeyen Özelliklerini Merak Edenler :
Ziyaretçileri Atatürk'ün huzuruna çıkmak için hazırlanan 262 metre uzunluğundaki yolun iki yanına oturmuş pozisyonda 24 Oğuz Boyunu temsil eden 24 adet aslanbulunmaktadır. Aslanlar Atatürk'ün Türk ve Anadolu tarihinde verdiği önem sebebiyle Hititlerin sanat üslubuyla yapılmıştır. Türk kültüründe güç sembolü olduğu için seçilen aslan figürlerinin çift olması milletin ''Birlik ve Bütünlüğünü'' vurgularken , aslanların kedi gibi yatar pozisyonda olması ise bu büyük gücün ''barışseverliğini'' sembolize etmektedir.
Yol traverten taşlarla döşenmiştir. Taşların aralık dizilmesi nedeniyle yürüyenler , yere bakarak ilerlemek zorunda kalır ki bu da Anıtkabir'e gelen insanların başını eğik tutmasını sağlar. Yolun sonunda aslanların başı yere doğru eğilmiştir.
7-) Bayrak Direği :
Bizim için çok özel anlamları olan Türk Bayrağı'nın asılı olduğu bayrak direğinin uzunluğu 33,53 metredir. Avrupa'daki tek parça bayrak direklerinin en uzunudur.
Amerika'da yaşayan Türk asıllı Nazmi Cemaltarafından kendi fabrikasında üretilerek 1946 yılında Anıtkabir'e hediye edilmiştir.
Bayrak direği 29 Ekim 2013 tarihinde yenilenmiştir. Diğer bayrak direği arka cephede sergilenmektedir.
8-) Atatürk'ün Mezar Odası :
Şeref Holüne girildikten sonra tam karşımızda yaklaşık 40 ton ağırlığında olan atanın sembolik lahit taşı vardır. Bu taşın 7 metre altında mezar odası bulunmaktadır. Ölümünden milletçe derin acı ve hüzün duyduğumuz Mustafa Kemal'in mezarını sekizgen olup Osmanlı ve Selçuklu mimarisinden ilham alınarak tavanı mozaiklerle süslüdür.
Atanın naaşı Suriye'deki Caber Kalesi , Kore'deki Türk Şehitliği , Azerbaycan, Selanik'teki doğduğu evin bahçesi , KKTC ve Türkiye İllerinden getirilen toprakların harmanlandığı ''vatan toprağında'' islami usullere göre kefenlenerek defnedilmiştir. Yüzü kıbleye bakmaktadır.
9-) İstiklal ve Hürriyet Kulelerinin önündeki Heykeller :
3 kadından oluşan heykel grubu İstiklal kulesinin önündedir. Bu kadınlardan ikisi ellerinde Türkiye'nin bereketini simgeleyen başak çelengi tutmuşlardır. Soldaki kadın sağ eliyle uzattığı kap ile Atatürk'e Allah'tan rahmet dilemektedir. Arkadaki kadın ise Atatürk'ün ölümden duyduğu acı ve hüzün ile yüzünü kapatmıştır. Bu 3 kadın Türk kadınının merhametini , ağırbaşlılığını ve gururlu oluşunu temsil etmektedir.
3 erkekten oluşan heykel grubuHürriyet Kulesinin önündedir. Sağdaki erkek miğferi ve kalın kaputu ile Türk Askerini , onun yanında elinde kitabı olan heykel Türk gençliğini ve aydın insanları , arkada duran heykel ise yerel kıyafetleriyle Türk Köylüsünü temsil etmektedir. Heykellerin yüzündeki derin acı ile , milletimize özgü ağırbaşlılığı dile getirilmiştir.
Atatürk'ün Bıraktığı Emanetin Bekçisiyiz...
Youtube'da Yayınladığım Video'yu İzleyebilirsiniz.
Anıtkabir ; Ulu Önderin Ebedi İstirahatgahı
ANITKABİR
Ulu Önderimiz , Ülkemizin Ebedi Şefi , Cumhuriyetimizin kurucusu , Tüm Türkleri temsil edip Türklerin yapabileceklerini ve gücünü 7 düvele gösteren , Derne'de , Tobruk'ta , Muş'ta , Bitlis'te , Halep'te Sakarya'da Anafartalar'da Düşmana dünyasını dar eden , Son yüzyılın gördüğü en büyük komutan , mareşal ve Cumhuriyetimizin ilk Cumhurbaşkanı , Türklerin Atası Mustafa Kemal ATATÜRK 'ün sağlık durumu 1937 yılından itibaren bozulmaya başladı ve siroz teşhisi konuldu.
Tedavilere sonuç alınamayınca Atatürk 1938 yılında 10 Kasım sabahı , saat09.05'te Dolmabahçe Sarayında hayata gözlerini kapatmıştır.
Cenazesi büyük bir törenle Ankara'ya uğurlandı. 21 Kasım 1938 günü Ankara'da yapılan büyük bir törenle Ankara Etnografya Müzesi'ndeki geçici kabrine konuldu. Anıtkabir'in yapımına ise 9 Ekim 1944 yılında başlamış ve 1 Eylül 1953'te tamamlanmıştır. 10 Kasım 1953ten itibaren kendisi için yaptırılan Anıtkabir'de ebedi istirahatgahında toprağa verildi.
1- Anıtkabir Yerinin Seçimi
Hükümet Atatürk için yapılacak olan Anıtkabir İnşaatının yapılacağı yerin seçimi için komisyon kurdu. Bu komisyon yaptığı çalışmalar sonucunda Çankaya,Etnografya Müzesi, Büyük Millet Meclisinin arkasındaki tepe, Ankara Kalesi , Eski Ziraat Mektebi, Gençlik Parkı , Altındağ-Hıdırlık Tepe, Gazi Orman Çiftliği gibi önerileri değerlendirilmeye aldı.
İnceleme sonucunda Çankaya ya da Etnografya Müzesi alanına yapım için uzlaşma sağlanmak üzereyken Trabzon Milletvekili Mithat Aydın Ankara'yı gezerken Rasattepe(Anıttepe) tepesi çıktı karşısına. Bu tepe , şehrin ortasındaydı ve çevresi boştu. Ankara'nın her yanından görülebilirdi. Mithat Aydın 17 Ocak 1939 tarihinde komisyonun son toplantısında Anıtkabir'in Rasathane'ye yapılması teklifini verdi. Süreyya Özgeevren'in düşünceleri ve Emin İnankur'un söylediği sözler sonucunda Anıtkabir'in Rasattepe'deyapılması büyük çoğunluklar kararlaştırıldı.
Emin İnankur Atatürk'ün çok sevdiği bir öğretmendi. Şehri birlikte gezerlerdi. Bir gün Rasattepe'ye çıktıklarında Emin İnankur'a dönmüş ve '' Ne güzel bir anıt yeri'' demiştir.
2- Anıttepe (Rasattepe)
Anıtkabir yapılmadan önce burada bir kaç küçük meteoroloji istasyonu bulunduğundan Anıttepe'nin eski adı Rasattepe'ydi. Yerli halk buradaki tümülüslerden dolayı buraya Beştepeler'' diyordu.Bu tepeler Frigler'e aitti ve içinde oda biçiminde mezarlar vardı. Bu mezarlarda birçok eser çıkarılmış ve Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'ne gönderilmiştir.3-Proje Yarışması
Yarışmanın açıldığı yıl 2.Dünya Savaş'ının devam ettiği en kanlı en çetin zamanlarıydı. Buna rağmen proje yarışmasına Almanya,İtalya,Avusturya,İsviçre,Fransa ve Çekoslavakya'dan toplam 49 proje katılmıştı. Bu projeler çeşitli aşamalardan geçerek karar verilmeye değer 3 projeye indirilmiştir . Bunlardan biri ünlü Tannenberg Anıtını yapan Alman Prof. Johannes Kruger'in, biri İtalyan Prof. Arnaldo Foschini'nin, biri de İstanbul Mimarlık Fakültesi Profesörü Emin Onat ile Doçent Orhan Arda'nın eserleriydi. Hükümet bir çok kişinin düşüncesini dikkate alarak 2 Türk mimarin eserini 7 Mayıs 1942'de uygulanmasına karar verdi.
4- İnşaat Aşamaları
1.Kısım İnşaat 1944-45 : Torak Seviyesi ve Aslanlı Yolun istinat duvarını yapılmasını kapsayan birinci kısım 1945'te tamamlanmıştır.2.Kısım İnşaat 1945-50 : Mozale ve tören meydanını çevreleyen yardımcı binaların yapılması aşamasında betonarme yapı sitemi üzerinde anıt kütlesinin ''Temel Projesi'' hazırlanmıştır.
1947 yılının sonuna kadar mozolenin temel kazısı ve izolasyonu tamamlanmıştır. Giriş kuleleri , yol düzeni ve ağaçlandırma çalışmalarının büyük bir bölümü tamamlanmıştır.
3. Kısım İnşaat 1950 : Anıta çıkan yollar , aslanlı yol tören meydanı , mozole üst bölmesinin taş ile kaplanması , merdicen taşlarının yapılması ve lahit taşının yerine konmasından oluşmuştur.
4.Kısım İnşaat 1950-53 : Şeref holü döşemesi, tonozlar alt döşemeleri , şeref holü çevresi ve saçak süslemelerin yapılmasını kapsıyordu. İnşaat 1 Eylül 1953 tarihinde bitirilmiştir.
5- Mimari Özellikleri
Anıtkabir'in tavanı daha çabuk bitmesi için taş tonoz yerine betonarme tavan ile kaplanmıştır. Zemine uygulanan ağırlık azaltılmıştır. Anıtkabir'in yapımında beton üzerine dış kaplama malzemesi olarak kolay işlenebilen travertenler ve mozole içi kaplamalarda ise mermer kullanılmıştır.
Heykel grupları, aslan heykelleri, mozole kolonlarında kullanılan beyaz travertenler Kayseri'nin Pınarbaşı İlçesinden , kulenin iç duvarlarında kullanılan beyaz travertenler ise Polatlı ve Malıköy'den getirilmiştir. Kayseri Boğazköprü mevkinden getirilen siyah ve kırmızı travertenler tören meydanı ve kulelerin zemin döşemelerinde , Karabük Eskipazar'dan getirilen sarı travertenler zafer kabartmaları , şeref holü duvarları ve tören meydanını çevreleyen kolonların yapımında kullanılmıştır.
Anıtkabir anıtsal yönü ağır basan , simetriye önem veren , kesme taş malzemelerin bina yapısındadır (2. Ulusal Mimarlık Dönemi). Şeref holünün zemininde kullanılan krem , kırmızı ve siyah mermerler Çanakkale , Hatay ve Adana'dan , yeşil renk mermer Bilecik'ten getirilmiştir. 40 ton ağırlığındaki lahit taşı Osmaniye'den. Lahitin yan duvarlarındaki beyaz mermerler ise Afyon'dan getirilmiştir.
Anıtkabir'de Selçuklu ve Osmanlı mimari özelliklerine ve süsleme öğelerine sıkça rastlanır. Örneğiin dış cephelerde duvarların çatı ile birleştiği yerde kuleleri dört yandan saran Selçuklu taş işçiliği örnekleri görülür. Ayrıca Anıtkabir'in bazı yerlerinde( Mehmetçik Kulesi) çarkıfelek ve rozet denilen süslemeler Selçuklu ve Osmanlı sanatında da göze çarpmaktadır.
Bütün özellikleriyle dönemin en iyi mimari örneklerinden biri olan Anıtkabir750.000 m²'lik alan kaplamakta olup. Barış Paktı ve Anıt Bloku olarak iki kısma ayrılır.
A - Barış Parkı :
Anıtkabir ; Atatürk'ün ''Yurtta Sulh,Cihanda Sulh'' sözünden hareketle Çeşitli yabancı ülkelerden ve Türkiye'nin bazı bölgelerinden getirilen fidanlarla oluşturulan yeşil alan içerisinde yükselmektedir. 24 farklı ülkeden çeşitli ağaç ve fidan getirilmiştir. Bugün Barış Parkı'nda 104 ayrı türden 48.500 adet süs ağacı , ağaçcık ve süs bitkisi bulunmaktadır.
B - Anıt Bloku :
Anıtkabir ; Aslanlı Yol , Tören Meydanı ve mozole gibi bölümlerden oluşmaktadır.
Antkabir'e Tandoğan kapısından girildiğinde Barış Parkı içerisinde bulunan Aslanlı Yol başındaki 26 basamaklı geniş merdivenlere ulaşılır. Merdivenin hemen başındaki karşılıklı olarak ''İstiklal ve Hürriyet Kaleleri '' yer alır. Anıtkabir'in içinde simetri gözetilerek yerleştirilmiş on adet kule vardır. Bu kulelere yüce kavramları temsil eden isimler verilmiştir. Kulelerin üstü piramit şeklinde çatılarla örtülüdür. Çatıların tepelerinde eski Türk çadırında görülen tunç mızrak ucu vardır. Fresk tekniğinde geometrik süslemeler vardır. Ayrıca kulelerin iç duvarlarında , o kulenin ismiyle ilgili bir kompozisyon ve Atatürk'ün sözleri vardır.
a-İstiklal Kulesi
Aslanlı Yol'un sağ başındaki İstiklal Kulesi'nin iç duvarında ayakta duran ve iki eliyle kılıç tutan bir gencin yanında bir kaya üzerine konmuş kartal Figürü görülmektedir. Kartal , mitolojide ve Selçuklu sanatında gücün ve bağımsızlığın sembolüdür. Kılıç tutan gençİstiklal'i savunan Türk Gencini göstermektedir. Kabartma Zühtü Müridoğlu'na aittir. Kulenin içinde Atatür'ün Şu sözü yer almaktadır ; '' Bu ulus bağımsızlıktan yoksun yaşamamıştır ,yaşayamaz ve yaşamayacaktır ,ya istiklal ya ölüm''
Kulenin içinde Anıtkabir maketi vardır. Kulenin önünde ulusal kıyafetler giymiş üç kadından oluşan heykel grubu vardır. Bu kadınlardan ikisi elinde Türkiye'nin bereketini temsil eden başak demetinden çelenkler tutmaktadır. Soldaki kadın ileri uzattı elindeki kapla Atatürk'e Tanrıdan Rahmet dilemekte , ortadaki kadın eliyle yüzünü kapatmış ağlamaktadır. Bu üçlü grup Türk kadınının Atatürk'ün ölümünün derin acısı içinde gururlu ve ağırbaşlı oluşunu dile getirmektedir. Heykel grubu Hüseyin Anka Özkan'ın eseridir.
b- Hürriyet Kulesi
Aslanlı Yol'un sol başında bulunan Hürriyet Kulesi'nin içinde elinde kağıt tutanmelek figürü ile , meleğin yanında şaha kalkmış bir atın tasvir edildiği kabartma vardır. Melek figürü bağımsızlığın kutsallığını , elindeki kağıt ''Hürriyet Beyannamesi''ni sembolize eder. At figürü hürriyet ve bağımsızlık sembolüdür. Eser Zühtü Müridoğlu'nun eseridir. Kule Duvarında Atatürk'ün '' Bence , bir ulusta şerefin, onurun,namusun ve insanlığın sürekli olarak bulunabilmesi kesinlikle o ulusun özgürlük ve bağımsızlığına sahip olabilmesiyle mümkündür'' Sözü yer almaktadır. Kulenin içinde Anıtkabir'in inşaat çalışmalarını gösteren fotoğraf sergisi vardır.
Kulenin önünde üç erkekten oluşan ''Erkek Heykel Grubu'' vardır. Sağdaki erkek miğferi ve kalın kaputu ie Türk askerini , onun yanındaki elinde kitabı olan heykel Türk Gençliğini ve aydın insanları , biraz arkada duran heykel ise yerel kıyafetiyle Türk Köylüsünü temsil etmektedir. Heykellerin yüzünde derin acı ile milletimizin kendine özgü ağırbaşlılığı ile irade gücü dile getirilmiştir. Eser Hüseyin Özkan'a aittir.
c-Tören Meydanı : Aslanlı Yol'un sonunda yer alan tören meydanı 15.000 kişilikkapasitelidir. Zemini siyah,kırmızı,sarı ve beyaz renkte oluşan traverten taşlardan oluşan 373 adet halı ve kilim deseniyle bezenmiştir.
ç-Bayrak Direği :
Amerika'da özel olarka yaptırılan bu direğin yüksekliği 33,53m'dir. Avrupa'daki tek parça bayrak direklerinin en yükseğidir. Amerika'da yaşayan Türk asıllı Nazmi Cemaltarafından , kendi fabrikasında imal edilerek 1946 yılında Anıtkabir'e hediye edilmiştir. Bayrak direği 29 Ekim 2013 tarihinde yenilenmiştir. Diğer bayrak direği arka cephede sergilenmektedir.
d-Aslanlı Yol :
Ziyaretçileri Atatürk'ün huzuruna hazırlamak için yapılmış olan 262 metre uzunluğundaki yolun iki yanında oturmuş pozisyonda 24 Oğuz Boyunu temsil eden24 tane aslan bulunmaktadır. Heykeller çift çift sıralanmıştır ki bu da Türk Milletinin birlik ve beraberliğini temsil eder. Atatürk'ün Türk ve Anadolu tarihine verdiği önem nedeniyle Hititlerin sanat üslubuyla yapılmıştır , heykeller kuvvet ve sükuneti temsil etmektedir. Heykeller Hüseyin Anka Özkan'ın eseridir.
e-Mehmetçik Kulesi :
Aslanlı yolun bitiminde sağda 'Mehmetçik Kulesi' yer almaktadır. Üzerindeki kabartmada savaşmak için evinden ayrılan Mehmetçik ifade edilmiştir. Bu kompozisyonda elini asker oğlunun omzuna atmış ona vatan için savaşa gönderen hüzünlü fakat dururlu anne tasvir edilmiştir. Kabartma Zühtü Müridoğlu'nun eseridir. Kulenin Duvarında Atatürk'ün '' Dünyanın iç bir yerinde , hiçbir ulusunda Anadolu köylü kadının üstünde kadın çalışmasından söz edilemez(1923) '' sözleri yer almaktadır.
Kulenin içinde Atatürk ve Anıtkabir ile ilgili belgesel filmlerin gösterildiği 'Sinevizyon Salonu ' bulunmaktadır.
f-Müdafaa-i Hukuk Kulesi :
Bu kulenin dış yüzeyindeki kabartmada bir elinde kılıç tutan diğer elini ileri uzatmış düşmana ''Dur'' diyen erkek figürü tasvir edilmiştir. Elin altında bulunanulu ağaç Türkiye'yi , onu koruyan erkek ise Kurtuluş Savaşı için birleşmiş milleti temsil edilmektedir. Kabartma Nusret Suman'ın eseridir. Kulenin duvarında Atatürk'ün ''Ulusal gücü etken ve ulusal iradeyiegemen kılmak esastır'' sözü yer almaktadır. Kulenin içinde çeşitli kitaplar ve hediyelik eşyalar ziyaretçilere sunulmaktadır.
g-Zafer Kulesi :
Kulenin duvarlarında Atatürk'ün üç aferinin tarihi ve zaferle ilgili özlü sözleri yazılıdır. Kule içinde Atatürk'ün naaşını 19 Kasım 1938 tarihinde İStanbul Dolmabahçe Sarayı'ndan alınarak Sarayburnu'nda donanmaya teslim eden top arabası sergilenmektedir.
ğ-İsmet İnönü'nün Lahdi
Barış ve Zafer kuleleri arasındaki sütunların arasındaki galerinin ortasında 25 Aralık 1973 yılında vefat eden Atatürk'ün en yakın silah arkadaşı Batı cephesi komutanı , ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün sembolik lahdi bulunmaktadır. Mezar odası alt kattadır.
İsmet İnönü 28 Aralık 1973 tarihinde Bakanlar Kurulu kararı ile defnedilmiştir.
h-Barış Kulesi :
Kulenin iç duvarında çiftçilik yapan köylüler ve yanlarında kılıcını uzatarak onları koruyan asker figürü tasvir edilmiştir. Bu asker barışın sağlam ve güvenli kaynağı olan Türk Ordusunu sembolize etmektedir. Kabartma Nusret Suman'ın eseridir.Kale duvarında Atatürk'ün ''Ulusun hayatı telikeyle karşı karşıya kalmadıkça savaş bir cinayettir1923'' sözü vardır.
Kulenin içinde Atatürk'ün 1935-1938 yılları arasında kullandığı Lincolnmarka tören otomobilleri bulunmaktadır.
ı-23 Nisan Kulesi :
Kulenin iç duvarında 23 Nisan 1920 tarihinde TBMM'nin açılışını temsil eden kabartma vardır. Bu kabartmada ayakta duran kadının tuttuğu kağıdın üstünde 23 Nisan 1920 yazılıdır. Kadının diğer elinde Millet Meclisimizin açılışını simgeleyen anahtar bulunmaktadır. Kabartma , Hakkı Atamulu'nun eseridir.Kule duvarında Atatürk'ün '' Bir tek karar vardı ; o da ulusal egemenliğe dayalı , hiçbir koşula bağlı olmayan , yeni bir Türk Devleti kurmak(1919)'' sözü yer almaktadır.
Kulenin içinde Atatürk'ün 1936-38 yılları arasında kullandığu Cadillac marka özel otomobili sergilenmektedir.
i-Misak-ı Milli Kulesi :
Müzenin girişindeki bu kulenin içinde bulunan kabartma ulusun tek vücut olarak kenetlenmesini sembolize etmektedir , bir kılıç kabzası üzerinde üst üste konmuş dört el vardır. Bu kompozisyon Türk vatanının kurtarılması için içilen Millet andını ifade eder. Kabartma Nusret Suman'ın eseridir. Kulenin dışındaki duvarda Atatürk'ün Misak-ı Milli ile ilgili '' Kurtuluşumuzun genel kuralı olan ulusal andı tarih safhasına yazan ulusun demir elidir'' sözü yer almaktadır.
Kulenin içinde Anıtkabir'de icra edilen törenlerde Anıtabir Özel Defteri'nin imzalandışı kürsü yer almaktadır. Aynı zamanda müzenin giriş kısmıdır ve önemli törenlere ait resimler yer almaktadır.
j-İnkılap Kulesi :
Müzenin devamı olan bu kulede Atatürk'ün giydiği elbiseler sergilenmektedir. Kulenin iç duvarında yer alan kabartmada zayıf bir elin tuttuğu sönmekte olan meşaleçökmekte olan Osmanlı İmparatorluğu'nu temsil etmektedir. Güçlü bir elin göklere kaldırdığı ışıklar saçan diğer meşale ise , Yeni Türkiye Cumhuriyetini ve Atatürk'ün yaptığı inkılapları simgelemektedir.Kabartma Nusret Suman'ın eseridir.Kale duvarının üzerinde Atatürk'ün ''Bir toplum aynı amaca bütün kadınları ve erkekleriyle beraber yürümezse ilerlemesine , uygarlaşmasına teknik imkan ve bilimsel ihtimal yoktur'' sözü yer almaktadır. Atatürk'ün kıyafetleri ve kendisine verilen hediyeler de bu bölümde yer almaktadır.
k-Cumhuriyet Kulesi :
Anadolu Üniversitesi eski rektörü Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen'in yaptığı Atatürk'ün gerçek boyutlarındaki balmumu heykeli ve orjinal çalışma masası burada yer almaktadır.
Bu kulenin duvarında Atatürk'ün Cumhuriyet ile ilgili '' En büyük gücümüz , en güvenilir dayanağımız , ulusal egemenliğimizi kavramış ve onu eylemli olarak halkın eline vermiş ve halkın elinde tutabileceğimizi gerçekten kanıtlamış olduğumuzdur'' sözleri yer almaktadır.
Kulenin içinde Atatürk'ün öğrenim gördüğü Manastır Askeri İdadisi , Sivas ve Erzurum kongrelerinin binaları , ilk TBMM binasının maketi ve o döneme ait fotoğraflar sergilemektedir.
l-Mozole :
Anıtkabir'in en önemli bölümlerinden biri olan mozoleye çıkan 42 basamaklı merdivenlerin ortasında ''Hitabet Kürsüsü'' yer alır. Mermer kürsünün tören meydanı cephesi dairesel geometrik motiflerle süslü olup , ortasında Atatürk'ün ''Hakimiyet Kayıtsız Şartsız Milletindir'' sözü yazılıdır. Kürsü Kenan Yontuç'un eseridir.
Atatürk'ün mozolesinde solda Atatürk'ün Türk Gençlipe Hitabesi , sağda ise Onuncu Yıl Nutku yer almaktadır. Harfler taş kabartma altın yaldızla yazılmıştır.
m-Şeref Holü :
Şeref Holü'ne bronz kapılardan girilir. Girişte sağda Atatürk'ün 29 Ekim 1938 tarihli Türk ordusuna mesajı , solda 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün Atatürk'ün ölümü üzerine yazdığı taziye mesajı yer almaktadır.Girişin tam karşısında Atatürk'ün sembolik lahdi bulunur. Osmaniye ilinden getirilen tek parça kırmızı mermer olup 40 Ton ağırlığındadır. Şeref holünün zemini Adana ve Hatay'dan , yan duvarları ise Afyon ve Bilecik'ten getirilen kırmızı , yeşil ve kaplan postu mermerlerle kaplanmıştır.
Şeref holünün 27 kirişten oluşan tavan ile yan galerileri mozaik ile süslenmiştir. Şeref holünün yüksekliği 17m. olup , yan duvarlarında altışardan 12 adet bronz meşale bulunmaktadır. Mozole yapısının üstü , düz kurşun çatı ile örtülüdür.
n-Mezar Odası :
Atatürk'ün naaşı mozolenin zemin katında doğrudan doğruya toprağa kazılmış bir mezarda bulunmaktadır. Mozolenin birinci katı olan şeref holündeki sembolik lahit taşının tam altında bulunan mezar odası Selçuklu ve Osmanlı mimari stilindesekizgen planlı olup , piramidal külahlı , tavanı geometrik motifli mozaiklerle süslenmiştir. Zemin ve duvarlar siyah, beyaz , kırmızı mermerlerle kaplanmıştır. Mezar odasının ortasında kıble yönünde kırmızı mermer sanduka yer almaktadır. Mermer sandukanın çevresinde Türkiye'nin büyük illerinden , Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nden ve Azerbaycan'dan gönderilen toprakların konulduğu pirinç vazolar bulunmaktadır.
o-Anıtkabir , Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi
Genelkurmay Başkanlığı tarafından yenilenen ve yeni bölümler eklenen müze Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi adını almış ve 26 Ağustos 2002 tarihinde (Büyük Taarruz'un 80. yıl dönümünde) ziyarete açılmıştır. Yeni düzenleme ile Atatürk mozolesinin altındaki 3000 metrekarelik alan müzeye dahil edilmiştir. Cumhurbaşkanlarının gömülmesi için ayrılan ancak kullanılmayan tonozlu bölüm, Atatürk devrimlerinin anlatıldığı sergi alanlarına dönüştürülmüştür. Yeni bölümler eklenmesi ile müze, Atatürk'e ait eşyaların sergilendiği bir mekân değil, Çanakkale Savaşı ile Kurtuluş Savaşı'nın canlandırıldığı bir müze haline gelmiştir.
ö-Sakarya Meydan Muharebesi Konulu Kabartma
Kompozisyonun sağında bir genç, iki at, bir kadın ve bir erkek bulunmaktadır.Bunlar, savaşın ilk döneminde düşman saldırıları karşısında evlerini bırakıp yurt savunması için yollara düşmüştür. Sağdaki delikanlı arkaya dönmüş, sol elini kaldırıp yumruğunu sıkarak düşmanlara; "Bir gün döneceğiz ve sizden öcümüzü alacağız" demektedir.
Bu üçlü grubun önünde çamura batmış bir araba, çabalayan atlar, tekerleği döndürmeye çalışan bir erkek ve iki kadın ile ayakta bir yiğit ve ona bir kılıç sunan diz çökmüş bir kadın vardır. Bu grup figürleri, Sakarya Meydan Muharebesi başlamadan önceki dönemi temsil etmektedir. Bu grubun solunda, yere oturmuş iki kadın ve bir çocuk, düşman istilası altında, Türk ordusunu bekleyen halkı simgelemektedir. Bu halkın üzerinden uçarak Başkomutan Mustafa Kemal'e çelenk sunan bir zafer meleği vardır.
Kompozisyonun sonunda yere oturan kadın "Vatan Ana"yı, diz çöken genç Sakarya Meydan Muharebesi'ni kazanan Türk ordusunu, meşe ağacı ise zaferi simgelemektedir. Kabartma İlhan Koman tarafından yapılmıştır.
p-Başkomutan Meydan Muharebesi Konulu Kabartma
Kompozisyonun solunda yer alan ve bir köylü kadın, bir erkek çocuk ve bir attan oluşan grup milletçe savaşa hazırlık dönemini temsil etmektedir. Sonraki bölümde; Atatürk bir elini ileri uzatmış ve "Ordular ilk hedefiniz Akdeniz'dir, ileri!" diyerek Türk Ordusu'na hedefi göstermektedir. Öndeki melek, Ata'nın emrini, borusu ile uzak ufuklara iletmektedir. Bundan sonraki bölümüde, Atatürk'ün emrini yerine getiren Türk ordusunun fedakarlıklarını ve kahramanlıklarını temsil eden kabartmada, vurulup düşen bir erin elindeki bayrağı kavrayan bir yiğit ile siperde ellerinde kalkan ve kılıçlı bir asker Türk ordusunun taarruzunu sembolize etmektedir. Önde ise elinde Türk bayrağı ile Türk ordusunu çağıran zafer meleği bulunmaktadır. Kabartma Zühtü Müridoğlu'nun eseridir.
Sana her şeyimizi borçluyuz. Seni unutmayacağız Ata'm...
Ziyaretiniz için teşekkürler..