Egemenlik ile Bağımsızlık Arasındaki Fark

Her ne kadar ilk bakışta aynı gibi görünse de, egemenlik ve bağımsızlık kavramları arasında bir fark bulunmaktadır. Milli egemenlik

denildiği zaman, bir devletin sahip olduğu topraklarda mutlak ve güçlü bir şekilde yönetim sağlayabilmesi kastedilmektedir. Milli bağımsızlık ise, bir devletin veya milletin, başka hiçbir gücün kontrolü altında kalmaksızın yaşaması ve geleceğine karar vermesidir. Yani biri devletin yönetimini, diğeri başka ülkelerin kontrolünde olmamayı gösterdiği için aslında çok farklı iki kavramı ifade etmektedir.

Tarih sorularında özellikle Kurtuluş Savaşı döneminde yapılan kongreler ve alınan kararların kapsamı ve içeriği ile ilgili sorularda milli egemenlik ve milli bağımsızlık kavramlarıyla sıklıkla karşılaşırız. Eğer bir madde, devletin uzak yakın demeden sahip olduğu tüm topraklarda otoritesini doğru bir şekilde koyabilmesini, yönetim gücünü her yerde hissettirebilmesini, devlet olma sorumluluğunu doğru bir şekilde uygulamasını kastediyorsa burada “millî egemenlik” söz konusudur. Çünkü “milletin ve onun tüzel kişiliği olan devletin yetkilerinin hepsi, hükümranlık, hâkimiyet” şeklinde tanımlanan egemenlik yönetimi kastetmektedir.

“Davranışlarını, tutumunu, girişimlerini herhangi bir gücün etkisinde kalmadan düzenleyebilen, özgür, hür olma durumu” şeklinde tanımlanan bağımsızlık ise, iç ve dış işlerinde herhangi bir devletin, zümrenin veya kişinin kesinlikle etkisi altında kalmadan, özgür bir şekilde devletin yönetimini üstlenmesidir. Yani bir devletin “millî bağımsızlığı” ancak ülkenin iç ve dış işlerinde halkının ve yöneticilerinin tek söz sahibi olmasını ifade etmektedir. Başka devletlerin boyunduruğu altına giren, iç veya dış işlerinde onlara bağımlı olan ülkeler bağımsız sayılmazlar.

Sonuç olarak yukarıda verilen bilgilerden anlaşılacağı üzere, “ulusal egemenlik” kavramı devletin topraklarında gücünü gösterebilmesi, kanunlarını uygulayabilme ve halkı yönetebilme iradesini ortaya koyabilmesidir. Devletin sahip olduğu tüm topraklarda yürütülen iş ve işlemlerde ağırlığını hissettirebilmesidir. “Ulusal bağımsızlık” ise, devletlerin iç ve dış işlerinde başka devletlerin baskısı, etkisi veya yönetiminde olmamasını ifade eder. Yani devletin yönetiminde tek söz halkın ve yöneticilerindir.

Orkun KUTLU

Orkun KUTLU

. çokbilgi.com