Türk Tarihi demek Dünya Tarihi demek. Zira Tarih'ten Türkü çıkartırsanız geriye savaşlar, kan ve emperyalizm kalır. Türk, Tarihi ile Dünya Tarihine yön vermiş, Alfabesi ile Dünya Yazı dillerinin temellerini atmış, kültürü ile varlığını tarihin her evresinde duyurmuş, savaş teknikleriyle günümüz modern ordularının temellerini atmıştır.
Türk tarihi, günümüzdeki Türk halkların ve yabancı halkların arasında zamanla erimeden önce Türk dilini konuşmuş olan Türk topluluklarının ortak tarihidir.
Göktürklerden önce var olmuş Türk dili konuşan topluluklar bazı tarihçiler
tarafından, Türk tabiri yerine Ön Türk tabiri ile anılır.Türk tarihi, günümüzdeki Türk halkların ve yabancı halkların arasında zamanla erimeden önce Türk dilini konuşmuş olan Türk topluluklarının ortak tarihidir.
Türkler'in
siyasi bir topluluk olarak ilk tarih sahnesine çıkmalarının Hun (Hiung-nu'lar
veya Şiongnu'lar) hükümdarlığı ile olduğuna dair iddialar vardır. Başlangıcı
hususunda tartışmalar olsa da Türklerin tarihi, dünya tarihinin önemli bir
parçasıdır. Avrasya ve Kuzey Afrika'da ortaya çıkan her halkın tarihi uzaktan
veya yakından Türklerin hareketlerinden etkilenmiştir. Türkler doğu
kültürlerini batıya ve batı kültürlerini doğuya taşımakla da önemli bir rol
oynamışlardır. Kendi dinleri Tengricilik'ten sonra benimsedikleri yabancı
dinlerinde çok kez öncüsü ve savunucusu olmuş ve yayılmalarını ve gelişmelerini
sağlamışlardır (Mani dini, Musevilik, Budizm, Ortodoks ve Nasturi
Hristiyanlığı, İslam).
Dünya
üzerinde yaşayan insan topluluklarının milletleşme süreci onların avcı-toplayıcılıktan
çiftçi-çobanlığa geçmesi ile başlar. Türkleri oluşturacak insan topluluklarının
M.Ö 6000'lerde koyun yetiştiriciliğine başladığı düşünülmektedir. Bu tarih atlı
göçebe Türk kültürünün başlangıcı olarak kabul edilebilir. Bu değişiklikler ile
ilk Türk kültürü olan Anav kültürü ortaya çıkmıştır. Türklerin atalarının MÖ
2500 ile M.Ö. 1700 yılları arasındaki Afanasiyevo kültürü ile başlayan ve MÖ
1700 ile MÖ 1200 yılları arasındaki Andronovo Kültürü ile devam ettiğini
savunurlar. Bu ırkın savaşçı ve göçebe kültüre sahip olduğu, MÖ 1700 yılları
sonrasında kitleler halinde
-MOTION.gif)
Altay Dağları ile Tanrı Dağları arasındaki bölgeye
yayıldığı bilinmektedir. Bilinen ilk Türk devleti İskitlerdir.
Türk
Tarihi M.Ö.3'ncüYY2.jpg
M.Ö.
3`üncü yüzyıl
Çu
Devleti M.Ö 1200
M.Ö.312:
Büyük Hun Devleti'nin (Huing nu) kuruluşu ve Çin/Hiung nu arasında Kuzey Şansi
Savaşı
M.Ö.240:
Bozkır halklarına karşı Çin'in duvar inşası: Çin Seddi
M.Ö.209:
Hiung nu lideri Teoman'ın ölümü ve Mete'nin Hiung-nu'ların (Hunların) lideri
olması
M.Ö.201:
Kırgız halkından ilk kez söz edilmesi
M.Ö.201:
Pe-Teng kuşatması
Türk
Tarihi M.Ö.2'nciYY2.jpg
M.Ö.
2`nci yüzyıl[değiştir | kaynağı değiştir]
M.Ö.187:
Çin'in Hiung nu üzerine Pa-i-Teng seferi
M.Ö.177-M.Ö.165:
Yue-çilerin Hiung nu'lar tarafından Kansu'dan Baktriane'ye sürülmeleri ve
oradaki Helen krallığını ortadan kaldırmaları
M.Ö.177-M.Ö.165:
Hiung nu'ların Çin'e akınları
M.Ö.138-M.Ö.126:
Baktria'da Çang Kien elçiliği. Çin-İran ilişkileri
M.Ö.2
yüzyılda:Asya Hun Devleti (Büyük Hun Devleti) yıkıldı
Türk
Tarihi M.Ö.1'nciYY2
M.Ö.
1`nci yüzyıl[değiştir | kaynağı değiştir]
Türk
Tarihi MÖ.65 b
M.Ö.49-M.Ö.36:
Çiçi'nin Talas'a göçü (Batı Hiung-nu)
1`nci
yüzyıl
48:
Hiung nu'ların ikiye bölünmeleri (Kuzey Hiung-nu ve Güney Hiung-nu)
93:
Hiung nu'ların Sien Pi'ler tarafından mağlup edilmeleri
2`nci
yüzyıl
Aşağı
İtil'de (Hazar denizi'nin kuzeyi) Hun varlığı
Türk
Tarihi 300yılı
260:
Şan-şi'nin kuzeyinde Tabgaçlar
Türk
Tarihi yıl 400
4`ncü
yüzyıl
304-351:
Çin'in kuzeyinde Hiung-nu krallıkları (Han Zhao, Hou Zhao)
388-392:
Çin'in kuzeyinde Ding ling krallığı (Wei)
374-375:
Avrupa Hunlarının Don Nehri'ni geçişi
386-409:
Tabgaçlar Kuzey Çin'de (Kuzey Vey)
395:
Kavimler Göçü
5`inci
yüzyıl
402:
Rouran'ın kuruluşu (Yüan Yüan/Avarlar?)
407-431:
Çin'in kuzeyinde Hiung-nu krallığı (Xia)
422:
Lo-yang'ın Tabgaçlar tarafından alınışı
427:
Romalılar ve Hunların ittifakı
434:
Bizans ile Hunlar arasında Margos Antlaşması
440:
Ak Hun (Eftalit) istilalarının başlaması
451:
Attila Galya'da (bugün Fransa)
452:
Attila'nın Roma seferi ve Papa I. Leo ile görüşmesi
480:
Hazar denizi ile Tuna nehri arasında Ön Bulgarlar
480:
Mazdek İsyanları'nda Sasaniler'e Ak Hunların yardım etmesi
Orta
Çağ/Türkler
6`ncı
yüzyıl
Türk
Tarihi 565
531-578:
Kafkas Surları'nın İranlı Hüsrev tarafından dikilmesi
534:
Tabgaçların (Vey Hanedanlığı) dağılması
552:
Tu-kiu'lerin (Türküt'ler/Göktürkler) Rouran egemenliğe karşı ayaklanması.
Birinci Göktürk Kağanlığı'nın kuruluşu.
565:
Ak Hunların (Eftalitler) Göktürkler tarafından ortadan kaldırılmaları
582:
Birinci Göktürk Kağanlığının bölünmesi
Türk
Tarihi 600
Orta
Asya
630:
Doğu Göktürk Kağanlığı'nın Çin egemenliğine girmesi, Batı Göktürk Kağanlığı'nın
Çin etkisine girmesi
639:
Göktürk prensi Kürşad'ın Çin sarayında ihtilal denemesi
659:
Batı Göktürk Kağanlığı'nın Çin egemenliğine girmesi
673-674:
Arapların Maveraünnehir'e ulaşması ve Buhara'yı kuşatması.
674:
Paralı Türk askerlerinin (Memlûkler) Arap ordularında görülmeye başlanması
681:
İkinci Göktürk Kağanlığı'nın kuruluşu
699:
Türgiş Hanlığı'nın kuruluşu (bugünkü Kırgızistan topraklarında)
Doğu
Avrupa[değiştir | kaynağı değiştir]
616:
Avarların İstanbul'u birinci kez kuşatması
621:
Avarlar'ın yönetimindeki Slavların ayaklanması, Balkanların Slavlaşmasının
hızlanması
626:
Avarların İstanbul'u ikinci kez kuşatması ve ağır kayıplar sonucunda gerilemeye
başlaması
626-627:
Doğu Roma İmparatoru Herakleios'un Hazarlar'dan yardım istemesi, Hazarların
Sasaniler'i yenerek Kafkasya'yı işgali
630:
Batı Göktürk Kağanlığı'na bağlı Don-Volga havzasında yerleşik Hazarların
bağımsız olması, Karadeniz'in kuzeyinde ise Büyük Bulgar Hanlığı'nın kurulması
651-652:
Sasaniler'i yıkarak tüm İran'ı ele geçiren Arap İmparatorluğu ile Hazarların
savaşı
678:
Hazarların batıya doğru baskısıyla Büyük Bulgar Hanlığı'nın bölünmesi
680:
Balkanlara inen Bulgarların Birinci Bulgar Devleti'nu kurmaları
Bulgarların
bölünmesi:
Türk
Tarihi 650.jpg
Türk
Tarihi 678.jpg
Türk
Tarihi 680.jpg
Türk
Tarihi 700.jpg
705-715:
Arapların Maveraünnehir'i alması
720-735:
Ötüken'de Orhun Anıtlarının dikilmesi
721-737:
Türgişlerin Araplara karşı saldırısı
744:
İkinci Göktürk Kağanlığı'nın ayaklanan Uygurlar, Karluklar ve Basmiller tarafından
yıkılması
745:
Uygur Kağanlığı'nın kuruluşu, Kimeklerin bugünkü Kazakistan'da bağımsız hanlık
kurmaları
750:
Arap İmparatorluğu'nun başına Abbasilerin geçmesiyle Türk-Arap ilişkilerinin
yumuşamaya başlaması
751:
Çinlilerin Orta Asya'ya girişi, Arapların Talas Muharabesi'nde Karluklar'ın
yardımıyla Çinlileri mağlup etmesi, Karlukların İslamiyete geçmeye başlaması
762:
Uygur Kağanlığı'nın Çin'deki Tang hanedanına An-Lu-Şan ayaklanmasının
bastırılmasına yardımı
765:
Uygur Hanı Bögü'nün Mani dinini benimsemesi
766:
Türgiş Hanlığı'nın Uygur Kağanlığı'na bağlı Karluklar'a yenilerek dağılması,
özerk Karluk Hanlığı'nın kurulması, Karluklardan kaçarak Hazar ve Aral gölleri
civarına göçeden Oğuzlar'ın Oğuz Yabgu Devleti'nin temellerini atmaları
789-795
Uygur Kağanlığı'nda taht mücadeleleri ve gerileme
Doğu
Avrupa
713-737
Hazar-Arap Savaşı, Hazarların Kafkasya'yı kaybı
716:
Tuna Bulgar Hanlığı'nın Bizans İmparatorluğu ile ilk yazılı anlaşması ve vergi
almaya başlaması
717-718:
Arapların İstanbul Kuşatması'na karşı Bulgarların Bizans'a yardımı
740:
Hazarların Yahudiliği resmi din olarak kabulü
745-775:
Bulgar-Bizans mücadelesi
780:
İtil Bulgar Hanlığı'nın kuruluşu
792:
Markeli Muharebesi sonrası Bizans'ın Bulgarlara tekrar vergi vermeye başlaması
796:
Macar ovasına sıkışmış Avar Kağanlığı'nın Franklar tarafından işgali
9`uncu
yüzyıl[değiştir
Hazar
Hanlığı gücünün zirvesindeyken
Orta
Asya
821:
Uygurların Tibetlileri püskürtmesi
832:
Uygur Kağanlığı'nın kargaşaya sürüklenmesi
840:
Kırgızların saldırısı sonucu Uygur Kağanlığı'nın yıkılması, Kırgız
Kağanlığı'nın kurulması, Uygurların güneybatıya kaçmaları, Kırgız egemenliğini
tanımayan Karluklar'ın bağımsızlıklarını ilan ederek Karahanlı Devleti'nin
temelini atmaları
848:
Güneybatıya göçeden Uygurların Kansu Uygur Krallığı'nı kurmaları
856:
Güneybatıya göçeden bir diğer Uygur kolunun Karahoca Uygur Krallığı'nı kurması
Doğu
Avrupa
804:
Frankların darbeleri sonucunda dağılan Avar Kağanlığı'nın Tuna Bulgar Devleti
tarafından yıkılması
811-814:
Tuna Bulgar Devleti'nin Bizans İmparatorluğu'nu yenilgiye uğratması
860:
Güneye inen Ruslar'ın Hazar Kağanlığı'nın aleyhine Kiev'e ulaşmaları
861:
Sri Derya civarındaki Peçeneklerin Oğuzlar, Kimekler ve Karluklar'ın baskısıyla
Karadeniz'in kuzeyine göçleri
864-865:
Bulgar kralı I. Boris'in hıristiyanlığı kabul etmesi, Tuna Bulgarlarının
tamamen slavlaşarak Türk dünyasından kopmaları
889:
Karadeniz'in kuzeyindeki Peçeneklerin, Hazarlar ve Kıpçaklar'ın baskısıyla
batıya ilerlemeleri
892:
Batıya ilerleyen Peçenekler'in Dinyeper boylarındaki Macarlar'ıKarpatlar'ın
ötesine göçe zorlamaları, Bizans İmparatorluğu ile ittifak kurmaları
Ön
Asya ve Afrika
833-842:
Halife Mutasım döneminde Türk kölemen askerlerin Abbasi sarayında etkilerinin
artması
836:
Abbasilerin başkentinin Bağdat'tan Türk kölemen garnizonunun bulunduğu
Samerra'ya taşınması
868:
Tolunoğulları'nın Abbasi halifesine bağlı kalarak Mısır, Suriye, Filistin ve
Irak'ın kuzeyine egemenlikleri
10`uncu
yüzyıl
Orta
Asya
923:
Çin'in kuzeyinde Göktürk soyundan gelen Şato Türklerinin Hou Tang hanedanını
kurması
924:
Moğol Hitayların Kırgız Devletini yıkması, Ötüken'de Türk egemenliğinin
bitmesi, Kırgızların bugünkü anayurtlarına göçü
934:
Satuk Buğra Han'ın İslamı kabul etmesiyle, Karahanlı Devleti'nin müslümanlığı
benimsemesi
979:
Şato Türklerinin Kuzey Song Hanedanı'nın egemenliğine girmesi, Çin'in kuzeyinde
Türk varlığının erimesi
990-999:
Karahanlı Devleti'nin Samanoğulları'nı yıkması, Maveraünnehir'in 300 yıl sonra
yeniden Türk egemenliğine girmesi
Doğu
Avrupa[değiştir | kaynağı değiştir]
920:
Rus-Peçenek savaşı
922:
İbn Fadlan'ın İslamiyeti kabul eden İdil Bulgar Hanlığı'nı elçi olarak ziyareti
940:
Hazarlar'a karşı Rus-Bizans ittifakı, Hazarlar'ın Kırım'ı yitirmesi
943:
Peçenekler'in Bizans İmparatorluğu'na karşı Ruslarla ittifak kurması
965:
Oğuz Yabgu Devleti'nin Hazarlara karşı Ruslarla ittifak kurması
968-972:
Peçenekler'in Ruslara saldırıları
969:
Hazar başkentinin Rus kralı I. Svyatoslav tarafından alınışı, Hazarların
Kafkasya'nın kuzeyine çekilmesi
985:
Oğuz Yabgu Devleti'nin Volga Bulgar Devleti'ne karşı Ruslarla ittifak kurması
986:
Selçukluların Oğuz Yabgu Devleti'nden koparak Kazakistan'ın güneyine
yerleşmeleri
Ön
Asya ve Afrika
905:
Mısır'da Tolunoğulları hanedanına Abbasiler tarafından son verilmesi
935:
Bir başka Türk kökenli haneden Akşitler'in Mısır'da iktidarı ele geçirmesi ve
Suriye, Filistin, Hicaz ile Sudan'ın kuzeyine egemen olması
963:
Gazne Devleti'nin kurulması, Türk egemenliğinin Afganistan ve Pakistan'a
yayılması
969:
Akşitler'in egemenliğinin Fâtımî Devleti tarafından sonlandırılması
11`inci
yüzyıl
Orta
Asya
1036:
Kansu Uygur Krallığı'nın Moğol Tankut Krallığı'nın egemenliğine girmesi
1042:
Karahanlı Devleti'nin Doğu ve Batı olarak ikiye bölünmesi
1050:
Kimek Hanlığı'nın Kıpçakların istilasına uğrayarak yıkılması
1089:
Semerkant merkezli Batı Karahanlı Devleti'nin Selçuklu tabiyetine girmesi
1091:
Kaşgar merkezli Doğu Karahanlı Devleti'nin Selçuklu tabiyetine girmesi
1092:
Büyük Selçuklu Devleti'nin iç karışıklıklara sürüklenmesi sonucu iki Karahanlı
devletinin tekrar bağımsız olması
Doğu
Avrupa
1016:
Hazar Kağanlığı'nın Ruslar ve Bizans İmparatorluğu tarafından ortadan
kaldırılması
1037:
Ruslar tarafından mağlup edilen Peçenekler'in Romanya'ya yerleşmeleri
1061-1068:
Ruslar'ı mağlup eden Kıpçaklar'ın Karadeniz'in kuzeyi ve Ukrayna'yı ele
geçirmesi
1091:
Malazgirt Muharebesi'nden sonra zor durumda bulunan Bizans İmparatorluğu'na
karşı saldırıya geçen Peçeneklerin Enez civarında Bizans-Kıpçak ittifakınca
imha edilmesi
1093:
Kıpçaklar'ın Ruslar'ı kesin yenilgiye uğratması
Ön
Asya
1038
Selçuklu Devleti'nin Horasan'da kurulması
1040:
Dandanakan Muharabesi'nde Selçukluların Gaznelileri yenerek İran'a doğru
yayılmaları
1048:
Bizans-Gürcü ittifakını Pasinler Muharebesi'nde mağlup eden Selçukluların Doğun
Anadolu'ya girmesi
1055:
Selçukluların Bağdat'ı fethederek Abbasiler'i egemenliği altına alması
1064:
Selçukluların Ani Kalesini fethederek Ermeni-Gürcü direnişini kırması
1071:
Malazgirt Muharabesi'nde Bizans İmparatorluğu'nu yenen Selçuklular Anadolu'ya
yayılmaları
1072:
Sivas'ta Danişmentliler Beyliği'nin kuruluşu (Büyük Selçuklulara bağlı)
1077:
Başkenti İznik olan Anadolu Selçuklu Devleti'nin kuruluşu (Büyük Selçuklulara
bağlı)
1081:
Çaka Beyliği'nin Ege kıyılarında donanma inşası ile Türk Deniz Kuvvetleri'nin
kuruluşu
1085:
Suriye Selçuklu Devleti'nin kuruluşu
1092:
Sultan Melikşah'ın Haşhaşiler tarafından öldürülmesi sonucu Büyük Selçuklu
Devleti'nin iç karışıklıklara sürüklenmesi
1096:
Birinci Haçlı Seferi'nin öncülerinin Anadolu Selçuklu Devleti tarafından
İznik'te imhası
1096-1099:
Birinci Haçlı Seferi sonucunda İznik ve Batı Anadolu'nun Bizans tarafından geri
alınması, Suriye ve Filistin kıyılarında Haçlı devletçiklerinin oluşması
Güney
Asya
1001-1027:
Gazne Devleti Hakanı Gazneli Mahmud'un Hindistan'a seferleri, Türk
egemenliğinin ve İslamiyetin Hindistan'ın kuzeyi ve Bangladeş'e yayılması
1037-1059:
Gazne Devleti'nin Büyük Selçuklu Devleti'yle mücadelesi, Horasan ve İran'ın
Selçukluların egemenliğine geçmesi
1059:
Gazneliler ve Büyük Selçuklular arasında barış anlaşması
1079-1080:
Gazne Devleti'nin Afganistan'da güç kazanan Gurlular'ı mağlup etmesi
Türk
Tarihi 1055.jpg
Türk
Tarihi-1071.jpg
Türk
Tarihi 1092.jpg
12`nci
yüzyıl
Ön
Asya
1100:
Danişmendlilerin Antakya Prensliği'ni Malatya'da yenerek Haçlıların Güneydoğu
Anadolu'ya ilerlemelerini kesin olarak durdurmaları
1101:
Anadolu Selçuklu Devleti ve Danişmendlilerin Haçlılar'ı Kastamonu ve
Merzifon'da mağlup edişleri
1104:
Büyük Selçuklu Devleti'nin Harran'da Haçlılar'ı yenerek Fırat'a ilerlemelerinin
önünü kesmesi
1105-1128:
Suriye'de Selçuklular'ın Haçlılarla mücadelesi, Şam ve Halep'in Haçlı
kuşatmalarına direnişi
1127:
Musul'da Zengi Atabeyliği'nin kuruluşu
1127-1174:
Zengiler'in Haçlılar'la mücadelesi
1144:
Zengiler'in Urfa'yı fethi
1147-1149:
Urfa'nın düşüşü üzerine düzenlenen II. Haçlı seferinde Anadolu Selçuklu
Devleti'nin Eskişehir ve Ladik'te Haçlılar'ın Alman kolunu mağlup etmeleri,
Zengiler'in Haçlılar'ın Şam Kuşatmasını püskürtmeleri
1149-1174:
Zengiler'in Haçlılar'la mücadelesi
1150:
Zengiler'in dört Haçlı devletinden biri olan Urfa Kontluğu'nu ortadan
kaldırmaları
1174:
Selahaddin Eyyubi'nin Zengi hanedanına son vererek Eyyubi hanedanını kurması
1173-1178:
Anadolu Selçuklu Devleti'nin Danişmendliler'in tüm topraklarını ele geçirerek
Anadolu'da tek güç haline gelmesi
1176:
Miryakefalon Savaşı'nda Bizanslıların Anadolu Selçuklu Devleti tarafından
bozguna uğratılması, Anadolu'da Selçuklu egemenliğinin kesinleşmesi
1190:
III. Haçlı Seferi'nde Haçlılar'ın Alman kolunun Konya'yı istilası, Silifke'de
Alman İmparatorunun boğulması sonrasında Alman ordusunun dağılması
İran
ve Orta Asya
1092-1118:
Büyük Selçuklu Devleti'nde iç karışıklıklar ve yarı bağımsız atabeyliklerin
ortaya çıkması
1132:
Moğol Karahıtaylar'ın Karahoca Uygur Krallığı'nı ortadan kladırarak Türk
topraklarına doğru ilerlemeye başlamaları
1134:
Karahıtaylar'ın Doğu Karahanlılar'ı yıkmaları
1137:
Karahıtaylar'ın Batı Karahanlılar'ı yıkmaları ve Orta Asya'da hâkim güç
olmaları
1141:
Katvan Muharebesi'nde Karahitaylar'a mağlup olan Büyük Selçuklu Devleti'nin
çöküşe geçmesi
1154-1157:
Oğuzların isyanı sonrasında Büyük Selçuklu Devleti'nin dağılması, Harezmşahlar
Devleti'nin bağımsız olması
1182-1194:
Harezmşahlar Devleti'nin İran, Horasan ve Karahitaylar'ı yenerek
Maveraünnehir'i ele geçirmesi
1188:
Büyük Selçuklu Devleti'nin ardıllarından Kirman Selçuklu Devleti'nin Oğuzlar
tarafından ortadan kaldırılması
1194:
Büyük Selçuklu Devleti'nin ardıllarından Irak Selçuklu Devleti'nin Harezmşahlar
Devleti tarafından ortadan kaldırılması
Güney
Asya[değiştir | kaynağı değiştir]
1117:
Büyük Selçuklu ordusunun Gazne'ye girmesi ve Gazne Devleti'ni vergiye bağlaması
1119:
Gazne Devleti'nin kuzey Hindistan'daki egemenliğinin pekişmesi
1135:
Büyük Selçuklu ordusunun tekrar Gazne'ye girmesi ve Gazne Devleti'ni yeniden
vergiye bağlaması
1148-1151:
Gurlular'ın Gazne'yi ele geçirerek büyük yıkım yapmaları
1152:
Büyük Selçukluların Gazne'yi Gurlular'dan kurtarması
1157-1163:
Büyük Selçuklu Devleti'nin dağılmasıyla Gazne ve Afganistan'ın tekrar
Gurlular'ın eline geçmesi
1186:
Başkenti Lahor olmak üzere Pencap'a egemen olmaya devam eden Gazne Devleti'nin
Gurlular tarafından yıkılışı
Doğu
Avrupa[değiştir | kaynağı değiştir]
1111-1116:
Ruslar'a yenilen Kıpçak boylarının Gürcistan'a göçü ve Gürcüler ile ittifakı
1123:
Kıpçaklar'ın desteklediği Gürcüler'in Büyük Selçukluları'ı Tiflis'ten çıkarması
1150:
Kıpçaklar'ın Dinyeper boylarında yeniden güçlenmeye başlamaları
1154:
Ruslar'ı püskürten Kıpçaklar'ın Harkov civarında yeniden egemenliklerini
kurmaları
1157-1174:
İdil Bulgarları'nın Ruslar'la mücadeleleri
1174-1185:
Kıpçaklar'ın Ruslar'a karşı askeri başarıları
Moğol
İmparatorluğu'nun yayılmasından önce son durum
13'ncü
yüzyılda Moğol İmparatorluğu'nun yayılması
Ön
Asya ve Ortadoğu
1202:
Anadolu Selçuklu Devleti'nin Saltuklu Beyliği'ni ortadan kaldırarak Doğu
Anadolu'ya genişlemesi
1239:
Baba İshak ayaklanması'nın Anadolu Selçuklu Devleti'ni güçten düşürmesi
1243:
Kösedağ Muharebesi'nde Anadolu Selçuklu Devleti'nin Moğollar karşısında bozguna
uğraması
1250:
Mısır'da Türk kökenli Kölemenler'in Eyyubiler'e son vererek iktidarı ele
geçirmeleri
1299:
Osmanlı Devleti'nin kuruluşu
Orta
Asya
1212:
Fergana'da hüküm süren Karahanlılar'ın Harezmşahlar Devleti tarafından ortadan
kaldırılması
Güney
Asya
1206:
Türk kökenli kölemen komutanlar tarafından Delhi Sultanlığı'nın kuruluşu
1236:
Delhi Sultanlığı'nın tüm kuzey Hindistan, Keşmir ve Bangladeş'e egemen olması
1290:
Delhi Sultanlığı'nda yönetimi Türk kökenli Halaciler'in ele geçirmesi
Doğu
Avrupa
Moğol
İmparatorluğu'nun bölünmesinden sonra Altın Ordu devleti Türkleşiyor
.
ÇağatayHanlığı 1350 yılından itibaren tamamen Türkleşmiş oluyor.
1320-1424:
Delhi'de Tuğluk Hanedanlığı
1346:
Osmanlıların Avrupaya geçişi
1361:
Edirne'nin Osmanlılar tarafından alınışı
1370:
Timur'un iktidarı ele alması
1382:
Toktamış'ın Altın Ordu'nun başına geçmesi ve Moskovayı ateşe vermesi
1389:
Kosova: Osmanlıların Balkanlar'da egemenlik sağlaması
1389-1403:
I. Bayezid hükümdarlığı
1398:
Timur'un Hindistan seferi
15`nci
yüzyıl
Delhi
Sultanlığı sınırları
1402:
Ankara Savaşı: Timur ile I. Bayezid arasında
1405:
Timur'un ölümü
1405-1447:
Şahruh'un Herat'a gelişi
1406:
Akkoyunlular ile Karakoyunluların tekrar tarih sahnesine çıkışı
1412-1460:
Ebu'l Hayr'ın Özbek gücünü kuruşu.
1414-1517:
İranileşmiş Türk Hanedanlığı Delhi Seyyidleri.
1430:
Kırım Hanlığı'nın kuruluşu
1445:
Kazan Hanlığı'nın kuruluşu
1447-1449:
Uluğ Bey
1453:
Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'u fethi
1453-1504:
Akkoyunlu devleti'nin altın çağı.
1462-1505:
Astrahan Hanlığı'nın kuruluşu
1473:
Hüseyin Baykara: Timur Rönesansı
Yeni
Çağ
16`ncı
yüzyıl
1500:
Muhammed Şeybani ve Maveraünnehir'de Özbekler
1502:
Altın Ordu Devleti'nin sonu
1502:
İsmail'in İran'da Safevi Hanedanlığını kurması
1510:
Muhammed Şeybani'nin İsmail tarafından mağlup edilmesi
1512-1520:
I. Selim
1516:
Osmanlıların Cezayir'e ayak basması
1516-1517:
Suriye ve Mısır'ın Osmanlılar tarafından fethi
1520-1566:
"Muhteşem Süleyman" (Kanuni) dönemi
1525:
Babür Şah Hindistan'da
1534:
Osmanlıların Tunus'a girişi
1551:
Osmanlıların Trablusgarp'a gelişi
1552:
Kazan'ın Ruslar tarafından alınışı
1555:
Astrahan'ın Ruslar tarafından alınışı
1557:
Nogay Hanlığı'nın Ruslar tarafından ilhakı
1556-1605:
Ekber Hindistan İmparatoru
1571:
İnebahtı Savaşı: Osmanlılar ile birleşmiş hıristiyan Orduları arasında dünya tarihinin
en büyük deniz savaşı.
1571:
Kırım Hanı'nın Moskovayı yakması.
1572:
Kasım Hanlığı'nın Ruslar tarafından yıkılması
1584:
Sibiryalıların Kozakları mağlup etmesi
17`nci
yüzyıl
1600:
Sibir Hanlığının mağlup edilmesi.
1606:
Osmanlı İmparatorluğunun zirveye ulaşmasını simgeleyen Zitvatorok Antlaşması.
1615-1650:
Kırgızların Ruslara karşı mücadelesi.
1628-1658:
Hindistan imparatoru Şah Cihan.
1630:
Rusların Yakut topraklarına girişi
1658-1707:
Hindistan imparatoru Evrengzeb.
1683:
Viyana'nın Osmanlılar tarafından kuşatılması.
1699:
Karlofça Antlaşması. Osmanlıların gerilemeye başlaması.
1700Fertig
1705:
Tunus'un bağımsızlığını kazanması
1713:
Kazaklar üzerinde Rus himayesi
1717-1730:
Osmanlıların Lâle Devri
1736-1747:
Nadir Şah akını
1742-1775:
Rusya'da Pugaçev Savaşı (Tatar ayaklanması)
1757:
Sincan'ın (Doğu Türkistan) Çin tarafından ilhakı.
1782:
Yakut ülkesinin Ruslar tarafından ilhakı.
1783:
Kırım'ın Ruslar tarafından ilhakı.
1794:
İran'da Kacar Hanedanlığı'nın bir Türk tarafından kuruluşu.
1798-1799:
Napoleon Bonaparte'ın Mısır seferi. Türk-Fransız mücadelesi.
19`ncu
yüzyıl
1839:
Tanzimat Fermanı
1866:
Buhara'nın Rus vasalı olması
1869:
Süveyş Kanalı'nın açılması
1873:
Hive'nin Ruslar tarafından ilhakı
1876:
Hokand Hanlığı'ın Ruslar tarafından ilhakı
1876:
İlk Türk anayasası
1878:
Ayastefanos Antlaşması: Sırbistan, Karadağ, Romanya ve Bulgaristan'ın bağımsızlıklarını
kazanması.
1882:
Mısır'ın İngiltere tarafından işgali
Türk
Tarihi 1900
Anadolu
Türkleri 60 yıl kadar bir zaman için tek uzun ömürlü, bağımsız bir devlete
sahip Türk topluluğu olarak kalmıştır.
1905:
Cedidcilik hareketlerinin başlaması.
1910-1920:
Kazakların ve Kırgızların Alaş Orda Hükümeti
1911-1912:
Trablusgarp'ın İtalya tarafından işgali
1912:
Balkan savaşları
1915-1916:
Çanakkale Savaşı
1915-1918:
Ermenilerin,Türklere karşı katliamları
1917:
Türkistan'ın özerkliğini ilan etmesi
1918:
Türkiye ile İtilaf Devletleri arasında Mondros Mütarekesi imzalandı.
1919-1922:
Kurtuluş Savaşı gerçekleşti.
1919-1928:
Sovyetlere karşı Basmacı mücadelesi
1921-1944:
Tannu Tuva Halk Cumhuriyeti
1922:
Türklerin Yunanlara karşı zaferi.
1923:
Cumhuriyet'in ilan edilmesi
1932-1934:
Çin'de Uygurların Doğu Türkistan İslâm Cumhuriyeti
1938:
Mustafa Kemal Paşa'nın vefatı.
1944:
Rus ordusunun yardımı ile kısa ömürlü bir Doğu Türkistan Cumhuriyeti ilan
edilmesi.
1971:
Avrupalıların Orta Asya'dan çekilmeye başlaması
1974:
Türkiye'nin Kıbrıs çıkartması
1983:
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin bağımsızlığını ilan etmesi.
1988:
Azeri-Ermeni ihtilafının başlaması
1990:
Sovyetlerin Bakü baskını
1991:
SSCB'nin dağılması. BDT'nin ortaya çıkması.
1992:
BDT Türk Cumhuriyetlerinin BM'ye kabülü:
Kazakistan
Cumhuriyeti
Özbekistan
Cumhuriyeti
Azerbaycan
Cumhuriyeti
Türkmenistan
Cumhuriyeti
Kırgızistan
Cumhuriyeti
1992:
30 Ekim 1992'de Ankara'da ilk Türk Dili Konuşan Ülkeler Zirvesi'nin yapılması.
1993:
Azerbaycan'ın bir kısmının Ermeniler tarafından işgali.
1993:
1993 yılında, Türk Dili Konuşan Ülkelerin kültür ve sanat alanlarında
işbirliğini sağlayan Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi'nin Almatı'da
kurulması.
1993:
Kültürel, ekonomik ve siyasi nitelikte bir forum olan ve tüm Türk devlet ve
toplulukları ile akraba toplulukların katıldığı ilk Türk Kurultayı'nın
yapılması.
Türk
Tarihi 2000
21`nci
yüzyıl
2005:
Kırgızistan'da Lale devrimi.
2005:
Kazak lider Nursultan Nazarbayev'in yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında Orta
Asya'da ortak pazar kurulması teklifi.
2005:
Özbekistan'da Andican olayları
2006:
Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının hizmete girmesi.
2007:
Hazar denizinin statüsünün belirlenmesi için kıyıdaş ülkelerin ilk defa bir
araya gelmesi.
2008:
21 Kasım 2008 tarihinde Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan ve Kırgızistan arasında
Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi kurulması.
Kaynak: Vikipedia
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Not: İçerik, internetten alıntılanarak derlenmiştir…
Ziyaretiniz için teşekkürler..