TÜRKÇEM BENİM, DİL BAYRAĞIM

YÜREĞİN SESİ KIBRIS - Prof. Dr. Ulvi KESER
22 Ekim 2013  
“ Prof. Dr. Ulvi KESER Yazdı... „ 

Dünyanın en çok basılan, yayımlanan, satılan ve okunan kitabını bilir misiniz? Peki bu kitabın özellikle Batı dünyasında İncil
sonrasında en çok talep gören, merak edilen ve neredeyse her evde başucu kitabı olarak değerlendirildiğini hiç duydunuz mu? “Bana İsmail derler.” diye bir giriş cümlesiyle başlayan bu eşsiz, muhteşem başyapıt  “Beyaz Balina” ismini taşıyor veya hepimizin bildiği ismiyle “Moby Dick.” Amerikalı Herman Melville’in 1851 yılında tamamladığı ve ülkemizde de çok büyük rağbet gören bu romanı esasında yaklaşık 150 yıl önce bugün karşılaştığımız ırk ayrımı, küreselleşme, sınıf farklılığı, sömürgeci zihniyet, uygarlık tarihi, teoloji, Batı/Doğu çatışması gibi sorunlara değinen ağır ve bir o kadar kolayca sindirilebilen türden psikoloji, tarih, mitoloji, hukuk, insanlık kitabıdır.


Her bir cümlesi alınıp veciz söz olarak duvara asılabilecek türden bu kitabın bizim için başka bir özelliği var mıdır diye sorulacak olursa cevabı da “Evet” olacaktır.  Yaklaşık 1000 sayfalık bu kitabın mükemmel İngilizcesi, akıcılığı, öğreticiliği, çıkarımları ve dersleri yanında bizden özellikleri de söz konusudur.

Kitabı güzel dilimize kazandıranlar Azra Erhat ve Sabahattin Eyüboğlu’dur ve yazar Melville’e haksızlık etme pahasına onların Türkçesi kelimelerle ifade edilemeyecek kadar güzel ve olağanüstüdür.

Sizi bir anda uçan halının üzerine oturtup pasaportsuz, vizesiz sınır tanımadan uçuran, ruhunuzu dinlendiren, bir küçük pınarın şırıltısı gibi gönül derinliklerinizde huzur ve sükûnetle buluşturan işte o güzel dil, Türkçedir.

Basit, sıradan ve olur olmaz şeylerle gurur duyma alışkanlığı sarmalında boğulan yurdum insanı işte övünülecek şeyler tam karşımızda duruyor.

İster bu muhteşem başyapıtın Türkçesiyle, ister Azra Erhat ve Sabahattin Eyüboğlu gibi dünya çapında iki büyük dil ustasıyla ve isterseniz gelir geçer maç sonuçlarıyla değil de onun Trabzon Maçkalı bir edebiyatçı olmasıyla gurur duyabilirsiniz göğsünüzü gere gere.

Türkçenin kabalığından, zorluğundan, yetersizliğinden dem vuranların suratına atılacak bir şamardır aslında Erhat’la Eyüboğlu’nun şiir tadındaki Türkçeleri bu eserde.

Dilimizin güzelliği sadece onlarda mı ortaya çıkar? Şüphesiz hayır. İşte Türk edebiyatının ulu çınarlarından Y. Kemal Beyatlı’nın “Türkçe ağzımda annemin sütüdür.” sözüyle yücelttiği, işte yakınlarda kaybettiğimiz Türk edebiyatının bir diğer ulu çınarı F. Hüsnü Dağlarca’nın herkesin bildiği “Türkçem benim ses bayrağım.” sözüyle yüceltmekle kalmayıp kutsallaştırdığı dilimiz ve bugün ayaklar altına alınmış, acınacak hali.

Bu güzel dile neden gerekli ve hak ettiği özeni göstermiyoruz? Yurdum insanı kendisini güruhtan ve yığınlardan koparıp millet yapan o ulvi değerlere neden bu kadar uzak, yabancı, gönülsüz ve umarsız? Türkçe sevgisi, ana dil coşkusu, dil bilinci ve duyarlığı neden artık ayaklar altına alınmış durumda? Bu konuda bir şeyler yapması, somut adımlar atması gerekenler neredeler? 12 Eylül 1980 sonrasında Büyük Atatürk’ün kurduğu Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu’nu sıradanlaştıran ve bürokrasi çarkının dişlerinde ezenlerin vicdanları acaba hiç mi sızlamaz? Oysa dil öğrenimi, insanların kendi dillerine sahip çıkması düşünceyi geliştiren, ona şekil veren, “insan yapan” ana unsurdur ve birkaç gönüllü Don Kişot dışında çevre kirliliği, hava kirliliği, gürültü kirliliği yanında maalesef ve acı bir şekilde farkına varılmayan bir de dil kirliliği mevcuttur, Türkçenin o güzel tınısına ve sıcaklığına rağmen.

Karamanoğlu Mehmet Bey’in daha 13 Mayıs 1277’de “Bugünden sonra hiç kimse sarayda, divanda, dergâhta, mecliste ve seyranda Türk dilinden başka dil kullanmaya.” diyerek ferman çıkartmasının ardından köprülerin altından çok sular aktı; ancak Türk dili sahipsiz, öksüz, perişan ve yerle yeksan olmuş durumda şu an.

1950’li yıllarda başlatılan Türk insanını bilimden, düşünceden, okumadan ve uygarlıktan uzaklaştırma çabaları 1980 sonrası insanların ve özellikle gençlerin toplum sorunlarından uzak “çiçek çocuklar” haline getirilmesi, ardından bütün toplumu saran internet ve cep telefonu salgınıyla hem Türkçe “fil adam” şeklinde bir garabete dönüştü, hem de zaten yerlerde sürünen okuma oranımız iyiden iyiye dibe vurdu.

Bir toplum başka nasıl uyuşturulur, başka nasıl afyonlanır? Toplum başka nasıl ele geçirilir, sömürülür, yabancılaştırılır ve aşağılık kompleksleriyle darmadağın edilir? Uzatmaya gerek yok, düşünmesini, okumasını, bilmesini, tartışmasını engellemek, dilini tahrip etmek yeter. Yetiyor da. Gönlünüzü sevmez misiniz, canınızı düşünmez misiniz? Öz varlığınıza değer vermez misiniz? O; diliniz, gönlünüz, yüreğiniz, hayatınız, yurdunuz, ses bayrağınız tıpkı Dağlarca’nın “Türkçe Katında Yaşamak” diyerek söylediği gibi;

Seslenir seni bana sonsuz                         
Der ki çoğal
Der ki uzan mutluluğuna
Usun, iyiliğin, doğruluğun
Bir bilinmeyenden bir bilinene dek
Türkçe, var olduğumuz
Türkçe, nice desem seni
Onca güzelim
Görünmek, derinleşmek
Dolmak
Seni düşünürüm, düşünürüm, yarı karanlıklarda, dal
Anlarım onca
Bir bölü beş, bir bölü dokuz
Bir bölü bin üç
Ayrılık anlamların öylesine azar azar dağılır
Ta doğudaki balık
Duyar kokusunu
Ta batıdaki yoncanın
Seslenir seni bana yakın uzak
Yeryüzü mavisinden gökyüzü yeşiline
Tutsak uluslar var ya, geceler boyu
Onlar için
Yitik özgürlükler için
Türkçe haykırmak
O süre yaradılış dar iken
Düz iken, yassı iken
Daha'lar, daha'lar, daha'lar daha'lara karışmış
Sınırsızlığın getirmiş yarınları
Konuşamaz iken, o yusyuvarlakta
Diyemez iken
Artısı eksisi almış götürmüş
Toprağın bitkilerden arta kalan sağlığını
Sıcak uzun
Bir kişiler geleceğine
Seslenir seni bana bir duru su
İçinde masallar, uygarlıklar saklayan
Eski ozanlar kazımış ilk yazıları ilk anıtlara
Yankılanır
Alandan alana, uçsuz bucaksız
Evrenden akınlarının uğultusu
Ama bağışla beni, unutmuşum,
Yıldızını, güneşini, ayını, utanmadan
Öyle köksüz günlerim gelmiş bozkır çadırlarında çırılçıplak
Unutmuşum ana demesini bile
Öykünmüşüm türküsünü ellerin
Ağzıma bir kara düşmüş, bağışla beni
İşte and içiyorum
Bütün ölüler adına
Bütün gençler, bütün doğacak çocuklar adına
Varacağım deyişine gündüz gündüz
Varacağım Tanrı'ya dek
Soluğumda soluğun
Seslenir seni bana ovam, dağım,
Nere gitsem bulur beni arınmış.
Bir çağ ki akar ötelere,
Bir ak, ki yüce atalar, bir al, ki ulu oğullar

Türkçem, benim ses bayrağım